Nowoczesna metoda rekonstrukcji piersi

Dzięki postępowi medycyny i lepszym programom profilaktycznym coraz więcej kobiet wygrywa walkę z nowotworem piersi. Należy jednak mieć na uwadze, że proces leczenia w tym przypadku nie powinien się kończyć wyleczeniu nowotworu, co nierzadko oznacza amputację jednego lub obu gruczołów. Ostatnim etapem jest bowiem zazwyczaj rekonstrukcja utraconej piersi.

Cele rekonstrukcji

W Polsce na rekonstrukcję piersi decyduje się tylko 5% pacjentek. Istotne, by odtwarzana pierś była jak najbardziej podobna do drugiej, zdrowej piersi, a w przypadkach obustronnych rekonstrukcji najważniejsze jest zachowanie symetrii i proporcji ciała. Kolejny krok to odtworzenie brodawki z otoczką, co często wymaga dodatkowej operacji.

Jednoczasowo czy na raty?

Pierś można odtwarzać podczas tej samej operacji, w trakcie której wykonuje się mastektomię. Otaczające tkanki lepiej poddają się kształtowaniu, kobieta nie ma poczucia utraty piersi i szybciej wraca do równowagi psychicznej. Często jednak rekonstrukcję wykonuje się dopiero w drugim etapie. Jest to podyktowane koniecznością zastosowania leczenia uzupełniającego, szczególnie radioterapii. Odroczona rekonstrukcja jest możliwa po sześciu miesiącach od zakończenia leczenia i ma swoje liczne zalety. Występuje większa pewność onkologiczna, że nowotwór został wyleczony, a pacjentki, które przeżyły stratę piersi i przez jakiś czas pozostawały bez niej, łatwiej akceptują odtworzoną pierś pomimo ewentualnych niedoskonałości. 

Protezą czy tkankami własnymi?

Dobór metody rekonstrukcji powinien być indywidualny, w zależności od preferencji pacjentki, warunków anatomicznych i jej stanu zdrowia. Od lat w rekonstrukcjach wykorzystywane są protezy silikonowe umieszczane pod skórą lub mięśniem piersiowym. Jeśli skóra wymaga wcześniejszego przygotowania (rozciągnięcia), zakładany jest ekspander – rodzaj balonu w kształcie przyszłej piersi, który etapowo dopełnia się solą fizjologiczną do uzyskania pożądanych rozmiarów. W drugim etapie wymienia się go na protezę silikonową. 

Nowoczesne metody rekonstrukcji piersi zakładają wykorzystanie tkanek własnych pacjentki. Najlepszym miejscem, z którego można pobrać tkanki do wytworzenia piersi, jest brzuch. Wolne płaty tkankowe są odseparowywane i przeszczepiane w inne miejsce. Płat pobierany z podbrzusza zawiera skórę i tkankę podskórną wraz z zaopatrującym go naczyniem krwionośnym. Wymaga to połączenia naczyń przy użyciu technik mikrochirurgicznych i wymaga operowania pod mikroskopem. Przed operacją wykonuje się badanie tomograficzne brzucha, aby ocenić tętnice potrzebne do prawidłowego ukrwienia płata. Z tkanek płata formowana jest nowa pierś.

Metoda nosi nazwę DIEP (od nazwy naczynia krwionośnego zasilającego płat w języku angielskim). Dzięki temu, że pierś uformowana jest z tkanek własnych, ma taką samą temperaturę jak ciało, naturalną strukturę oraz opada i porusza się w naturalny sposób, co powoduje, że łatwiej osiągnąć symetrię względem drugiej piersi.

Naturalny wygląd

Pacjentki dobrze tolerują metodę odtwarzania piersi z tkanek własnych – dzięki niej nie mają wrażenia występowania ciała obcego w ich ciele. Dodatkowo moga w ten sposób usunąć nadmiar tkanki tłuszczowej i skóry z okolic brzucha, co przyczynia się także do poprawy wyglądu tej części ciała. Brzuch staje się płaski, bliznę po zabiegu łatwo jest ukryć pod bielizną, gdyż jest ona nisko umiejscowiuona. 

Zabieg trwa 5–8 godzin i jest przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym. Pacjentka pozostaje w szpitalu około tygodnia, a chodzić zaczyna już w drugim dniu po operacji. Po sześciu miesiącach do roku od operacji można odtworzyć brodawkę i otoczkę. Wtedy pierś naturalnie się układa i łatwiej jest wybrać prawidłowe miejsce. W rekonstrukcji można posłużyć się częścią brodawki i otoczki ze zdrowej piersi lub wypreparować mały płat do odtworzenia brodawki, a otoczkę wytatuować. 

Czasami niezbędne jest modelowanie odtworzonej piersi i podniesienie drugiej dla symetrycznego wyglądu lub lipotransfer, czyli przeszczep własnej tkanki tłuszczowej. Odtworzenie piersi wolnego płata tkankowego daje bardziej naturalny wygląd, a poprzez wycięcie tkanek brzucha powoduje także wyszczuplenie sylwetki. Metoda odtworzenia piersi płatem tkankowym jest szczególnie zalecana u pacjentek, które po mastektomii poddały się radioterapii. W tym przypadku tkanki w obrębie klatki piersiowej są bowiem uszkodzone, a skóra cienka i mało elastyczna, dlatego zastosowanie implantu może być skomplikowane lub niemożliwe. Z mojego doświadczenia wynika, że metoda rekonstrukcji piersi wolnym płatem jest dobrze tolerowana i doceniana przez pacjentki.