Nowotwory skóry – zagrożenia, diagnoza i profilaktyka

Nasze ciało jest jak mapa pełna charakterystycznych punktów, czyli znamion barwnikowych. U niektórych pacjentów jest ich tak dużo, że przypominają drogę mleczną, podczas gdy u innych znamion jest dosłownie kilka. To nie ilość, a charakter zmian sprawia, że niektóre z nich mogą zagrażać zdrowiu i życiu pacjenta, dlatego tak ważne jest regularne badanie zmian u dermatologa. Przed nami okres letni, co wiąże się ze zwiększoną ekspozycją na promieniowanie słoneczne, a tym samym każdy z nas jest bardziej narażony na negatywne skutki tego promieniowania.

Jakie wyróżniamy rodzaje nowotworów skóry?

Chociaż to czerniak jest najbardziej znanym rodzajem nowotworu skóry, to nie jest to jedyny rodzaj zmiany, jaki diagnozują lekarze. Wśród nowotworów skóry znajdziemy także:

• Rak podstawnokomórkowy – jest najczęstszym rodzajem nowotworu skóry. Występuje głównie na obszarach skóry narażonych na promieniowanie słoneczne i zwykle rozwija się powoli, często w postaci guzka lub owrzodzenia. Rak podstawnokomórkowy stanowi najmniejsze zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka;
• Rak kolczystokomórkowy – ten rodzaj raka skóry rozwija się zwykle na obszarach skóry narażonych na promieniowanie UV, takich jak twarz, szyja i ręce. Może rozwijać się szybciej niż rak podstawnokomórkowy i może rozprzestrzeniać się na inne obszary ciała;
• Czerniak – jest to najbardziej złośliwy rodzaj raka skóry. Rozpoczyna się w melanocytach, komórkach odpowiedzialnych za produkcję melaniny. Czerniak może wystąpić na skórze, błonach śluzowych i gałce ocznej.

Jak wcześniej pisaliśmy, główną przyczyną powstawania zmian o charakterze nowotworowym jest ekspozycja na działanie promieniowania UV, a więc promienie słoneczne. Jednak jest wiele czynników zwiększających ryzyko zachorowania. Wśród nich znajdują się:

• Jasna karnacja;
• Uwarunkowania genetyczne;
• Immunosupresja;
• Wiek powyżej 40 lat;
• Długotrwała ekspozycja na arsen;
• Niektóre infekcje wirusowe (rak podstawnokomórkowy, rak z komórek Merkla).

Co powinno Cię dodatkowo niepokoić, jeśli masz znamię?

Jeśli masz znamię, które wydaje Ci się podejrzane, powinieneś skonsultować się z dermatologiem, szczególnie jeśli:

• Znamię zmienia kształt, kolor lub wielkość;
• Znamię jest nierówne, posiada nierówne brzegi lub niejednolitą barwę;
• Znamię wydziela krwawienie, świąd lub ból;
• Znamię pojawiło się po 40. roku życia.

Pamiętaj, że wczesna diagnoza i leczenie nowotworów skóry są kluczowe dla skutecznego wyleczenia. Regularne badania dermatologiczne oraz monitorowanie zmian skórnych mogą pomóc w wykryciu potencjalnych problemów już na wczesnym etapie.

Profilaktyka

Zapobieganie nowotworom skóry jest kluczowe dla utrzymania zdrowej skóry i minimalizowania ryzyka zachorowania. Oto kilka podstawowych zaleceń dotyczących profilaktyki:

• Unikanie nadmiernego narażenia na promieniowanie UV – regularne stosowanie kremów z filtrem UV (kremy SPF 50), unikanie opalania w godzinach największego nasłonecznienia oraz noszenie ochronnych ubrań i nakryć głowy;
• Regularne badania skóry – regularne samobadanie skóry w poszukiwaniu nowych lub zmieniających się znamion, plam czy guzków;
• Regularne wizyty u dermatologa – profesjonalne badania dermatologiczne mogą wykryć zmiany skórne we wczesnym stadium, co zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

Jakie badanie może wykonać dermatolog?

Specjalista dermatolog jest jedynym właściwym lekarzem, który powinien oceniać i diagnozować problemy skórne, w tym właśnie znamiona barwnikowe. W jaki sposób? Istnieją dwie najlepsze metody – dermatoskopowe badanie zmian skórnych oraz videodermatoskopia.

Na czym polega badanie videodermatoskopem?

Najskuteczniejszą metodą diagnozowania zmian skórnych jest videodermatoskopia. Ta zaawansowana technologia pozwala na dokładną analizę zmian skórnych oraz ocenę ryzyka związanego z nowotworem skóry. Za pomocą specjalnego urządzenia, videodermatoskopu, lekarz może dokładnie zbadać zmiany skórne, a nawet wykryć te, które są niewidoczne gołym okiem. Videodermatoskop przypomina kamerę połączoną z komputerem. 

W TOP CLINIC DER-MED możemy obejrzeć zmianę w FULL HD, co zapewnia dermatologowi czysty obraz i pozwala odkładnie przyjrzeć się badanemu pieprzykowi oraz określić jego kolor i kształt. Takie informacje zostają zapisane w pamięci urządzenia. Lekarz może więc do nich wrócić i porównać zmianę w czasie, ale to nie wszystko. Videodermatoskop pozwala na tak zwane mapowanie. Na czym polega mapowanie ciała? To oznaczenie pieprzyków w danym rejonie ciała, na przykład na łopatce i kontrolowanie czy wraz z upływającym czasem na danym obszarze nie pojawiają się kolejne zmiany.

Co to dermatoskopia? 

Poza videodermatoskopem, dermatolog może wykonać także badanie dermatoskopowe. Dermatoskop to w dużym uproszczeniu specjalna lupa. Powiększa zmianę na tyle, że lekarz może ją ocenić i zdiagnozować. Jednak tutaj nie ma możliwości zapisu obrazu, jak w przypadku videodermatoskopu. 

Podsumowanie

Nowotwory skóry stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, ale odpowiednia profilaktyka i regularne badania skóry mogą pomóc w zapobieganiu chorobie lub w wykryciu jej we wczesnym stadium. Pamiętaj o unikaniu nadmiernego narażenia na słońce, regularnym badaniu skóry oraz systematycznych wizytach u dermatologa. W przypadku podejrzanych zmian skórnych, nie zwlekaj z wizytą u lekarza, ponieważ wczesne wykrycie i leczenie mogą znacząco poprawić rokowania.