Trądzik różowaty (rosacea) to przewlekłe schorzenie objawiające się utrzymującym się zaczerwienieniem skóry. Częściej występuje u kobiet po 30 roku życia o jasnej cerze i z jasnymi oczami. Szacuje się, że w Polsce około 10% populacji w wieku 30-55 lat, głównie o fototypie I lub II, jest dotkniętych tą chorobą. Niektórzy pacjenci nie zdają sobie sprawy, że rumień występujący na ich skórze to właśnie trądzik różowaty.
Schorzenie powoduje rozszerzanie się małych naczynek w skórze, co prowadzi do powstawania rumienia. W kolejnych stadiach może dojść do powstawania grudek i krostek wypełnionych ropą jak w trądziku pospolitym. U mężczyzn częściej występuje guzowatość nosa (rhinophyma), potocznie nazywana „bulwiastym nosem”. Osoby niedotknięte tą chorobą często przypisują zaczerwienienie skóry nosa i policzków nadmiernemu spożyciu alkoholu.
Trądzik różowaty występuje głównie na twarzy, dlatego też trudno go ukryć, przez co osoby zmagające się z tym problemem mogą mieć związane z nim kompleksy.
Trądzik różowaty częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Z drugiej jednak strony, to u mężczyzn częściej występuje trądzik różowaty o ciężkim przebiegu. U niektórych osób występuje większe ryzyko wystąpienia tej choroby niż u innych.
Przyczyny trądziku różowatego nie są jeszcze dobrze określone, ale według badań istnieją pewne czynniki, które mogą wywoływać określone objawy:
Różne czynniki wyzwalające (tzw. triggery) mogą powodować powstawanie nowych epizodów trądziku u chorych. Zaliczają się do nich pikantne potrawy, ciepłe napoje, alkohol, stres, kosmetyki i niektóre leki. Także zimno i wiatr nie sprzyjają skórze dotkniętej trądzikiem różowatym, a wysokie temperatury i światło słoneczne są wręcz szkodliwe.
Trądzik różowaty ma cztery postacie, których przebieg jest nieco inny. Możliwe jest występowanie więcej niż jednego typu jednocześnie.
Charakterystycznymi objawami rumienia się rumień (zaczerwienienie skóry) oraz grudki i krosty na twarzy. Zwykle trądzik różowaty występuje jedynie na skórze nosa, policzków i czoła. Rzuty choroby następują cyklicznie, co oznacza, że objawy nasilają się, a następnie ustępują (czasami nawet na kilka miesięcy), po czym znowu nawracają.
Wyróżniamy 4 postacie trądziku różowatego:
Postać oczna: objawy dotyczą głównie oczu i skóry wokół oczu. Dolegliwości to m.in. swędzenie, pieczenie, łzawienie i przekrwienie oczu wynikające ze stanów zapalnych spojówek, rogówek i powiek.
Jeżeli istnieje podejrzenie trądziku różowatego, nie ma konieczności wykonywania żadnych konkretnych badań, aby potwierdzić diagnozę, jednak konieczna będzie wizyta u dermatologa. Postawienie diagnozy jest możliwe po przeprowadzeniu badania fizycznego. Specjalista powinien zbadać skórę i oczy, aby odrzucić inne możliwości i zdiagnozować trądzik różowaty. W przypadku wątpliwości badania mogą pomóc rozstrzygnąć, czy mamy do czynienia z trądzikiem różowatym, czy innym schorzeniem, ponieważ niektóre choroby i zaburzenia mogą objawiać się podobnie (np. reakcje alergiczne czy toczeń).
Jeżeli dermatolog zdiagnozuje schorzenie jako trądzik różowaty, poinformuje pacjenta o dostępnych opcjach terapeutycznych. Obecnie nie istnieją zabiegi ani metody leczenia, które pozwoliłyby na całkowite wyleczenie trądziku, jednak leczenie może:
Leczenie trądziku różowatego polega głównie na unikaniu czynników wyzwalających, odpowiedniej pielęgnacji skóry, czasami stosowaniu leków miejscowych i doustnych oraz przestrzeganiu zaleceń dotyczących stylu życia. W niektórych przypadkach dermatolog lub lekarz medycyny estetycznej może zalecić zabiegi mające na celu złagodzenie objawów, zwykle z wykorzystaniem lasera.
Jak dbać o skórę z trądzikiem różowatym?
Pielęgnacja skóry z trądzikiem różowatym powinna składać się z następujących kroków:
Zabiegi z wykorzystaniem lasera lub fototerapia (np. IPL) pomoże zmniejszyć widoczność naczynek. Taki zabieg nazywamy laserowym zamykaniem naczynek i polega na wchłonięciu hemoglobiny z naczynka przez wiązkę światła, co powoduje jego zniknięcie.
Aby usunąć zgrubiały naskórek, można wykonać zabieg resurfacingu, czyli głębokiego złuszczania naskórka, z wykorzystaniem lasera. Zabieg pozwala zredukować zaczerwienienia i przebarwienia. Efektem jest bardziej jędrna, sprężysta i wytrzymała skóra. Resurfacing laserowy to technika mechanicznego złuszczania naskórka. Celem zabiegu jest złuszczenie zewnętrznych warstw skóry, aby pobudzić ją do utworzenia nowej, niezniszczonej warstwy. W tym przypadku stosowane są zwykle lasery frakcyjne. Współczesne urządzenia laserowe emitują wysokoenergetyczną wiązkę światła o określonej długości fali, którą można intensywnie i precyzyjnie ogniskować. W porównaniu z alternatywnymi metodami leczenia światło lasera nie oddziałuje na cały obszar skóry, lecz jest rozprowadzane (frakcjonowane) na wiele małych obszarów tkanki.
Po upływie 2-5 dni zaczerwienienie i obrzęk w miejscu zabiegu będą stopniowo ustępować. Następnie powierzchnia skóry pokryje się strupami, które będą stopniowo odpadać. Całkowity proces gojenia może trwać do 3 miesięcy i w tym okresie należy przestrzegać zaleceń specjalisty. Niekiedy zaleca się wykonanie kilku sesji.
Chudek, E., Urtnowska-Joppek K. (2019). Postępowanie w terapii trądziku różowatego Cz. I – Profesjonalna pielęgnacja gabinetowa [online]. Dostępny: http://aestheticcosmetology.co... [dostęp: 23.05.2022]
Marek, L. w: Medycyna Praktyczna (07.06.2017). Trądzik różowaty [online]. Dostępny: https://www.multiestetica.com/... [dostęp: 23.05.2022]