Fototerapia jako metoda walki z trądzikiem
Trądzik pospolity pojawia się w okresie dojrzewania i dlatego nazywany jest chorobą skóry młodzieńczego wieku, ale nie dotyczy jedynie nastolatków. Występuje również u osób po 30, a nawet 50 roku życia. Jest przewlekłą dolegliwością zapalną mieszka włosowego oraz gruczołu łojowego, występującą na twarzy, szyi, ramionach, plecach i klatce piersiowej zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
Cechuje się pojawianiem się zamkniętych i otwartych zaskórników, grudek, krost i ropnych torbieli. Schorzenie ma przewlekły charakter i negatywnie wpływa na jakość życia pacjenta. Głównymi przyczynami występowania trądziku pospolitego są nadmierne wydzielanie sebum, zatkanie mieszków włosowych, proces powstawania wyprysków, zaburzenia hormonalne, niewłaściwa dieta, gromadzenie się bakterii w mieszkach włosowych, genetyka, stres, przyjmowanie niektórych leków lub nieodpowiednia pielęgnacja skóry.
Trądzik pospolity wymaga leczenia, ponieważ sam nie zniknie, natomiast terapia jest długotrwała. Choroba ma charakter nawracający, dlatego jest trudna do wyleczenia. Kuracja w początkowym stadium przynosi lepsze efekty. Jest wiele metod leczenia, jedną ze skuteczniejszych jest fototerapia.
Na czym polega fototerapia?
Fototerapia to leczenie światłem. Terapię stosuje się w wielu przypadkach, m.in. przy trądziku. Zabieg z wykorzystaniem światła poprawia kondycję zdrowia i skóry, a przy tym wpływa na lepsze samopoczucie. Zabiegi są bezbolesne i całkowicie bezpieczne, dlatego zyskują coraz więcej zwolenników. W fototerapii wykorzystywane są specjalne lampy. Przy trądziku wykorzystywane jest światło niebieskie, mające właściwości antybakteryjne oraz czerwone, przeciwzapalne, redukujące stany zapalne i zaczerwienienia oraz wspomagające gojenie skóry. Stosowane są również zabiegi wykorzystujące światło czerwone i niebieskie, w celu złagodzenia stanów zapalnych i przy tym zwalczania bakterii. Fototerapia jest alternatywą dla innych metod kuracji.
Przed zabiegiem należy dokładnie oczyścić skórę z wszelkich kosmetyków i zanieczyszczeń, ponieważ powinna ona być sucha i czysta. Następnie dermatolog ocenia ją pod kątem problemów skórnych i reakcji alergicznych. Oczy pacjenta zabezpieczane są specjalnymi okularami ochronnymi lub maskami przed działaniem światła. Lampa jest nakierowana na daną część ciała pacjenta. Po fototerapii skóra jest naświetlana lampą LED. Zabiegi muszą być powtarzane, ale ich ilość i częstotliwość zależy od schorzenia oraz reakcji skóry na światło.
Czy są jakieś przeciwwskazania do zabiegu?
Fototerapia jest skuteczna w leczeniu trądziku młodzieńczego, o ile zostanie przeprowadzona prawidłowo. Ma przewagę nad metodami stosowanymi dotychczas, gdyż nie powoduje podrażnień i złuszczeń skóry, a nawet gdy pojawią się u niektórych pacjentów lekkie zaczerwienienia, to znikają samoistnie. Niestety nie wszyscy mogą skorzystać z terapii światłem. Przeciwwskazaniem do fototerapii są:
- ciąża i karmienie piersią,
- choroba wirusowa i bakteryjna,
- gorączka,
- niedoczynność i nadczynność tarczycy,
- rozrusznik serca,
- zakrzepica,
- miażdżyca,
- ostre stany zapalne,
- poważne uszkodzenie wątroby czy nerek,
- padaczka,
- albinizm,
- bielactwo,
- łuszczyca,
- alergie skórne,
- żółtaczka,
- zaćma i jaskra,
- przyjmowanie leków światłouczulających i antybiotyków,
- znamiona na skórze, głównie atypowe,
- nowotwór skóry i guzy,
- radioterapia,
- ostre stany zapalne,
- opalenizna skóry.
Problemem są także suplementy zawierające witaminy A i C, nagietek, dziurawiec, bratek, rumianek, dziurawiec, krwawnik, skrzyp czy olejki z cytryny, limonki, pomarańczy, lawendy, czy sandałowy. Osoby, które zażywają zioła fotouczulające czy stosują kremy z tego rodzaju składnikami nie mogą naświetlać skóry lampami, podobnie jak i się opalać. Przed przystąpieniem do fototerapii należy odstawić leki i suplementy. Konieczne jest poinformowanie dermatologa o podjętym czy zakończonym leczeniu schorzenia, by uniknąć powikłań.
Jakie efekty można osiągnąć?
Fototerapia jest nowoczesną i skuteczną metodą leczenia trądziku, dlatego zdobywa coraz większą popularność. Światło (IPL) nakierowane na dany obszar ciała, wnika głęboko w skórę i niszczy nawet 60% bakterii, wywołujących zmiany zapalne powodujące trądzik. Energia przekazywana przez urządzenie dociera do zainfekowanych komórek, uszkadzając je nieodwracalnie, w sposób nieinwazyjny i nieszkodliwy dla organizmu. Eliminowane są też czynniki odpowiedzialne za zmiany chorobowe. Terapia światłem pobudza komórki do produkcji kolagenu i kwasu hialuronowego oraz elastyny, spłycając przy tym blizny, jednocześnie zapobiegając powstawaniu nowych uszkodzeń skóry.
Zabiegi są wykonywane przez lekarza medycyny estetycznej lub dermatologa, który ustawia moc lampy i zaleca liczbę naświetleń oraz ich częstotliwość, w zależności od rodzaju skóry i skali problemu. Specjalista ustala plan leczenia, dostosowując go do pacjenta. Przy niewielkich zmianach trądzikowych wystarczy kilka zabiegów wykonywanych w tygodniowym odstępie czasu. Efekty są zauważalne już po pierwszym naświetlaniu, które trwa około 20 minut. Często jednak pacjenci korzystają z fototerapii, gdy inne metody zawiodły, więc w takich sytuacjach potrzebnych jest 20 zabiegów i więcej, aż do wygładzenia skóry. Długość zabiegu jest uzależniona od obszaru leczonej skóry.
O terapii decyduje ilość wyprysków, blizn i stopnia nasilenia trądziku. Należy pamiętać o przestrzeganiu zaleceń lekarza po każdej sesji, by utrzymać zdrowy stan skóry. Konieczne jest stosowanie delikatnych środków pielęgnacyjnych, bez drażniących składników, alkoholu, ekstraktów roślinnych i witamin fotouczulających i podrażniających oraz przesuszających skórę. Przez 14 dni po zabiegu trzeba unikać ostrego słońca, a więc opalania i wizyt w solarium. Niewskazane jest też dotykanie, szczególnie wyciskanie wszelkich zmian trądzikowych. Konieczne jest regularne oczyszczanie skóry z wykorzystaniem kosmetyków zalecanych przez lekarza.
Czy fototerapia pozwala usunąć trądzik na zawsze?
Skuteczność fototerapia jest różna w zależności od rozległości zmian trądzikowych, zaawansowania schorzenia, cech pacjenta i użytej metody fototerapii. Po serii zabiegów następuje długotrwała poprawa, a także całkowity zanik objawów. Kiedy jednak trądzik jest przewlekłą chorobą, konieczne się staje powtarzanie sesji w celu utrzymania dotychczasowych efektów.
Nie ma więc jednej reguły i żaden lekarz nie da gwarancji, że trądzik nie powróci. Widząc jednak pojawiające się zmiany, dobrze jest jak najszybciej skorzystać z zabiegu, by zapobiec rozprzestrzenianiu się dolegliwości. Im dłużej się czeka, tym trudniej jest wyleczyć trądzik.
Ile kosztuje jedna sesja fototerapii?
Cena sesji fototerapii zależy od rodzaju zastosowanej metody i rozległości trądziku.
Z użyciem światła IPL koszt wynosi od 200 do 1000 zł. Czas jednej sesji może trwać 20, 30, 60 lub 75 minut, ale również 2 godziny. Przy leczeniu światłem LED, jeden zabieg kosztuje 100 zł, ale terapia jest dostępna również w pakietach: 5 zabiegów – 400 zł i 10 zabiegów – 700 zł. Za sesję terapii fotodynamicznej pojedynczego ogniska, trzeba zapłacić 250 – 450 zł. Niektóre gabinety i kliniki pobierają za twarz, szyję i dekolt – 240 zł, a za plecy – 260 zł.
Ceny różnią się od siebie i zasadniczo są ustalane indywidualnie, dlatego warto sprawdzić oferty różnych gabinetów i klinik medycyny estetycznej. Dobrze jest zawsze sprawdzić promocje, bo przy serii zabiegów (np. 8), można otrzymać rabat do 30%.
Podsumowanie – fototerapia jako metoda leczenia trądziku
Medycyna estetyczna rozwija się w bardzo szybkim tempie, dzięki czemu obecnie można leczyć choroby skóry szybko i nieinwazyjnie. Warta polecenia jest fototerapia, która wykorzystuje światło do leczenia trądziku. Zabiegi są przeprowadzane za pomocą nowoczesnych urządzeń, emitujących niebieskie i czerwone światło na dany obszar ciała. Efekty są zdumiewające i widoczne już po kilku zabiegach. Oczywiście, nie są to cudowne lampy, które usuwają trądzik po dwóch sesjach, bo przy przewlekłych i rozległych zmianach, wymagane jest wykonanie nawet kilkunastu zabiegów.
Jednak fototerapia jest w stanie zlikwidować nawet blizny, które szpecą twarz pacjenta, dlatego warto korzystać z tej metody, o ile nie ma przeciwwskazań. Dobrze zacząć terapię w początkowej fazie pojawienia się zmian trądzikowych, ponieważ wystarczy tylko kilka zabiegów wykonywanych w ciągu kilkunastu minut, by cieszyć się ładnym wyglądem skóry.
Bibliografia
Dawidziak J., Balcerkiewicz M., Dieta jako uzupełnienie leczenia trądziku pospolitego (Acne vulgaris). Cz. I witaminy i minerały, „Farmacja Współczesna” 2016, nr 9, s. 1–5.
Szmaj-Kupny E., Kuś M., Trądzik pospolity w ujęciu holistycznym, „Aesthetic Cosmetology and Medicine” 2020, t. 9, nr 4, s. 389–393.
Chojnacka M., Święcicki Ł., Ocena skuteczności fototerapii w leczeniu niesezonowych zaburzeń afektywnych, Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1/2011.
Jośko-Ochojska J., Oleszko A., Wykorzystanie fototerapii w praktyce klinicznej, Problemy Higieny i Epidemiologii, 4/2013.
Sokół-Szawłowska M., Fototerapia, postęp zastosowań w psychiatrii i innych dziedzinach medycyny, Psychiatria, 1/2018.