Powtórna korekta nosa to procedura chirurgiczna, która pozwala na skorygowanie wyglądu nosa po pierwszej, nieudanej operacji plastycznej nosa.
Plastyka nosa stanowi jeden z głównych nurtów pracy chirurgów plastyków na całym świecie. Nos to dominujący element twarzy i zmiana jego kształtu w znaczący sposób wpływa na jej wygląd. Korekcja nosa to bardzo precyzyjny zabieg gdzie nawet najmniejszy błąd techniczny lub powikłanie pooperacyjne może spowodować niezadowalający efekt. Szacuje się, że około 10% wszystkich pacjentów nie jest zadowolonych z efektów operacji i jest gotowych poddać się powtórnej korekcji.
W wyniku plastyki nosa powstać mogą jednak zniekształcenia, które powodują brak satysfakcji pacjenta i są wskazaniem do wykonania powtórnego zabiegu. Powinien on mieć miejsce minimum rok po pierwszej operacji. Sama operacja zazwyczaj trwa dłużej niż pierwotna: około 2,5 godziny. Przeprowadzana jest w znieczuleniu ogólnym i wymaga 2-tygodniowego okresu rekonwalescencji. Jej efektem jest skorygowanie wyraźnych niedoskonałości po pierwszej operacji i nadanie nosowi pożądanego kształtu. Najczęstsze przypadki to powtórna korekta czubka nosa, korekta przegrody nosowej i skrzydełek nosa.
Zwykle przyczyną kolejnej operacji korekcyjnej nosa jest niezadowolenie pacjenta, które ma obiektywne odzwierciedlenie w postaci kształtu nosa, który jest niezgodny z ogólnie przyjętymi normami. Prawie zawsze dodatkowo występują zaburzenia funkcji (drożności) nosa, które dodatkowo uzasadniają kolejny zabieg.
Czasami kształt nosa nie odbiega znacznie od ogólnie przyjętych norm estetycznych, ale mija się z oczekiwaniami pacjenta. Wyobrażenie pacjenta o wyniku operacji było inne niż rzeczywisty jej wynik. Przyczyną często bywa w tych przypadkach brak wystarczającej komunikacji przed operacją pomiędzy lekarzem i pacjentem. Im dłuższy proces kwalifikacji do operacji, tym mniejsze ryzyko nieporozumień.
Zabieg powtórnej korekty nosa skierowany jest do pacjentów niezadowolonych z wyniku pierwszej operacji, od której upłynął co najmniej 1 rok.
Należy też pamiętać, że po każdej operacji mogą się zdarzyć niedoskonałości w postaci drobnych widocznych nierówności lub asymetrii nosa – zwykle nie rzucają się one w oczy, ale mogą być widoczne w szczególnych warunkach oświetlenia i po dokładnym przyjrzeniu się nosowi. Tego typu niedoskonałości zwykle nie stanowią problemu dla pacjentów. Czasami jednak pacjenci zwracają na nie uwagę i przywiązują do nich wagę. Najbezpieczniejszym sposobem pomocy w takich przypadkach jest korekta z zastosowaniem kwasu hialuronowego lub własnego tłuszczu, wyjaśnia dr n. med. Lubomir Lembas. Ryzyko kolejnej operacji przewyższa w tych przypadkach potencjalne korzyści (szczególnie niebezpieczna jest powtórna operacja nosa chrzęstnego). Z kolei kwas hialuronowy jest substancją naturalnie występującą w organizmie, a zabieg jego podania małoinwazyjny.
Najczęstszym wskazaniem do powtórnej operacji nosa jest niezadowolenie pacjenta z kształtu i funkcjonalności nosa po pierwszej operacji. W rękach mniej doświadczonych chirurgów powikłania pooperacyjne układają się w pewne powtarzalne zniekształcenia, które mają nawet swoje nazwy:
Tego typu zniekształcenia występują po plastyce nosa i przegrody nosowej, a naprawa wymaga przeszczepów chrząstki pobranej z uszu lub z łuków żebrowych. Prawie wszyscy pacjenci kwalifikowani do powtórnej operacji nosa mają zaburzenia jego drożności, które dodatkowo stanowią wskazanie do kolejnego zabiegu.
W pierwszej kolejności należy udać się do lekarza wykonującego zabieg – on ma najwięcej danych na temat pacjenta i samej operacji. Dlatego najłatwiej mu jest odnieść się do zgłaszanych dolegliwości lub objawów. Należy też pamiętać, że po operacji nos zmienia się minimum do roku od zabiegu. Nie powinno się wykonywać kolejnych zabiegów przed upływem tego czasu. Istnieją od tego odstępstwa, ale bardzo rzadko.
Gdy lekarz operator nie może lub nie potrafi wykonać kolejnego zabiegu, należy go poprosić o wskazanie chirurga plastyka specjalizującego się w operacjach nosa oraz poszukać na własną rękę tego rodzaju specjalisty. Na konsultację do kolejnego chirurga należy zgłosić się z dokumentacją medyczną z pierwszej operacji – najważniejsze są zdjęcia sprzed pierwszej operacji oraz opis zabiegu. Warto zasięgnąć opinii u więcej niż jednego chirurga plastyka. Na konsultacji lekarz powinien pokazać wyniki powtórnych operacji nosa, które wykonywał z powodu podobnych zniekształceń.
W czasie konsultacji kwalifikacyjnej lekarz powinien dokładnie przekazać informację odnośnie prawdopodobnego wyniku operacji. Pomocna w tym jest symulacja komputerowa. Na podstawie fizykalnego badania nosa i wysłuchania oczekiwań pacjenta, lekarz we własnej głowie tworzy wizję nowego nosa i przedstawia ją w formie graficznej na ekranie komputera.
Nie zawsze pacjent akceptuje tę wizję lekarza i w takich okolicznościach można odstąpić od operacji. Często jest tak, że oczekiwania pacjenta są nierealistyczne – niemożliwe do spełnienia nawet przez najbardziej doświadczonego lekarza.
Na ekranie komputera można dokonać bardzo dużej zmiany w kształcie nosa, ale w rzeczywistości jest wiele ograniczeń, które nie pozwalają na dokonywanie zbyt dużych zmian. Bezkrytyczne dążenie do dużych zmian często prowadzi do powikłań w postaci zniekształceń nosa i w konsekwencji do kolejnych zabiegów.
Należy pamiętać, że operacja nosa jest zabiegiem nieodwracalnym – nie da się przywrócić kształtu nosa sprzed operacji – o tym powinien pamiętać lekarz i pacjent przed podjęciem ostatecznej decyzji o zabiegu.
Przygotowanie się do operacji jest takie samo jak do pierwszorazowej plastyki nosa. Sama powtórna operacja nosa trwa dłużej niż pierwotny zabieg – zwykle powyżej 2,5 h. Procedurę wykonuje się w znieczuleniu ogólnym.
Zawsze podczas tego zabiegu wymagane jest przeszczepianie chrząstki, czasami powięzi. Najlepszym źródłem przeszczepu chrząstki jest przegroda nosowa, ale czasami przeszczep chrząstki musi być pobrany z uszu lub żebra, gdy przegroda została wykorzystana lub zniszczona w czasie pierwszej operacji.
Celem zabiegu jest uzyskanie nowego kształtu nosa, który jest zgodny z ogólnie przyjętymi normami estetycznymi – prosta lub lekko wklęsła linia grzbietu, symetria, zachowane proporcje nosa z twarzą. Często przywrócenie proporcji wymaga zmniejszenia nosa w jednym wymiarze a powiększenia w innym.
Przebieg rekonwalescencji podobny jest do tego po pierwotnej operacji. Po 2 tygodniach można wrócić do pracy i do uprawiania delikatnego sportu. Po tym czasie nos ma już nowy kształt i nie zdradza cech przebytej niedawno operacji. Ostateczny efekt będzie widoczny po roku. Przez ten czas obrzęk ustępuje stopniowo, a nos subtelnieje.
Dr n. med. Lubomir Lembas wyjaśnia: „Z mojego własnego doświadczenia wynika, że pacjenci po powtórnych operacjach są generalnie zadowoleni z nowego nosa, choć w piśmiennictwie medycznym donosi się o większym ryzyku powikłań po powtórnych operacjach w porównaniu do pierwszorazowych zabiegów.”
Kluczem do sukcesu w plastyce nosa jest dobrze poinformowany pacjent z realistycznymi oczekiwaniami w rękach doświadczonego chirurga plastyka.
Istotnym czynnikiem wpływającym na ostateczny wynik pierwszej korekty jest stan nosa sprzed operacji – nosy po urazie z dzieciństwa z dużą asymetrią są trudne do korekty i wyniki tych zabiegów nie są zwykle idealne. Gruba skóra w okolicy nosa nie pozwala na jego znaczne zmniejszenie. Natomiast cienka skóra powoduje, że pooperacyjne nierówności rusztowania chrzęstno-kostnego nosa mogą być nie tylko wyczuwalne, ale również widoczne.
Podobne zasady dotyczą powtórnych operacji nosa – stan bliznowato zmienionych tkanek ma wpływ na ostateczny wygląd nosa. Im więcej operacji nosa, tym bardziej zniszczone, sztywne, niedokrwione są tkanki; zmniejsza się też ich zdolność do obkurczania się i układania na nowym rusztowaniu chrzęstno-kostnym. Można się tu spodziewać poprawy, ale nie idealnego wyniku po powtórnej operacji nosa – to ważna informacja dla tych, którzy oczekują „idealnego” nosa po powtórnej korekcji, wyjaśnia dr n. med. Lubomir Lembas.
Lembas Chirurgia Plastyczna (data nieznana). Plastyka nosa [online]. Dostępny: https://lembas.pl/zabiegi/plastyka-nosa/. [dostęp: 17.05.2021]
Medline Plus (data nieznana). Rhinoplasty [online]. Dostępny: https://medlineplus.gov/ency/article/002983.htm. [dostęp: 17.05.2021]