Leczenie trądziku to określenie obejmujące różne metody leczenia dolegliwości związanych z trądzikiem, takie jak na przykład farmakoterapia, laseroterapia czy peelingi.
Trądzik to choroba zapalna skóry, która powoduje powstawanie pryszczy lub wągrów. Rozwija się, gdy ujście mieszków włosowych jest zablokowane przez tak zwane zaskórniki i/lub pryszcze. Chociaż występuje głównie na twarzy i czole, może pojawiać się na różnych częściach ciała, takich jak klatka piersiowa, górna część pleców i ramiona.
Trądzik może wystąpić w każdym wieku, ale 80% dotkniętych nim ludzi to osoby w wieku między 13 a 18 rokiem życia. Chociaż jest to częste schorzenie, może rozwijać się nadmiernie i wiązać się z poważniejszymi chorobami skóry. Nie stanowi poważnego problemu zdrowotnego, ale może powodować stres emocjonalny i pozostawiać blizny. Obecnie istnieją bardzo skuteczne metody leczenia tego problemu.
Podstawą leczenia aktywnego trądziku jest zmniejszenie produkcji sebum, zwiększenie tempa wymiany komórek, zmniejszenie stanu zapalnego i zwalczanie zakażeń bakteryjnych. Rodzaj leku będzie zależeć od wieku pacjenta oraz rodzaju występującego trądziku. Wyróżniamy nawet kilkanaście typów trądziku, np. trądzik pospolity, trądzik różowaty, trądzik zaskórnikowy czy trądzik hormonalny. Jak informuje zespół Kliniki Novaderm, leki można stosować miejscowo, to znaczy nakładać krem na skórę, ale w niektórych przypadkach konieczne będzie połączenie ich z farmakoterapią doustną. Należy pamiętać, że u kobiet w ciąży w ciągu dziewięciu miesięcy to schorzenie skóry może się rozwinąć, ale nie mogą one przyjmować doustnych leków w celu leczenia tego problemu, ponieważ mogą one powodować problemy podczas ciąży.
Trądzik może pozostawiać na skórze blizny, które można podzielić na trzy kategorie:
Zabiegi takie jak peeling, radiofrekwencja mikroigłowa lub laser frakcyjny mogą być pomocne w usunięciu tych blizn.
Przyczyną trądziku jest obecność w gruczołach bakterii Cutibacterium acnes oraz nieprawidłowe wytwarzanie sebum (łoju) lub nadmierne rogowacenie albo zatkanie górnej części mieszka włosowego, co utrudnia usunięcie sebum i sprzyja pojawianiu się czarnych zaskórników. Powstawanie białych zaskórników może być spowodowane bakteryjnym zapaleniem mieszków włosowych.
Wszystkie osoby dotknięte w jakimś stopniu tym problemem estetycznym mogą być zbadane przez lekarzy specjalistów, bez ograniczeń wiekowych lub specjalnych przeciwwskazań. Jak wspomniano wcześniej, pacjenci to przede wszystkim nastolatki, ale w wielu przypadkach dotyczy to również dorosłych. Należy podkreślić, że leczenie można rozpocząć wcześnie, to znaczy przed pojawieniem się poważnych zmian lub następstw i trwałych objawów skórnych. Z tego powodu zalecamy, aby pacjenci skonsultowali się ze specjalistą przed zaostrzeniem się objawów i udawali się na wizyty kontrolne, nawet po rozpoczęciu procesu leczenia.
Trądzik może pojawić się z kilkunastu powodów, które opisuje zespół Noviline:
Trądzik łagodny i umiarkowany można leczyć u lekarza rodzinnego. Po zakończeniu badania i rozpoczęciu odpowiedniego leczenia powinny zacząć się pojawiać wyniki. Jeśli objawy utrzymują się, wskazane jest udanie się do dermatologa.
Dermatolodzy są przygotowani do leczenia wszystkich rodzajów trądziku, od najłagodniejszego do najostrzejszego, a także tych, które nie reagują na zwykłe leczenie. W razie potrzeby specjalista może również zalecić większą liczbę różnych zabiegów w celu złagodzenia objawów oraz trwałych śladów i blizn.
Lekarz oceni stan skróy pacjenta, zgromadzi informacje o jego historii medycznej i określi pierwotną przyczynę problemu, a następnie sprawdzi, które obszary ciała są dotknięte trądzikiem. Na koniec oceni, czy zmiany są łagodne, umiarkowane czy ostre.
Gdy lekarz określi powagę problemu, zdecyduje o zastosowaniu leczenia. Mogą to być kremy do stosowania miejscowego w połączeniu z lekami doustnymi.
Ważne jest, aby pamiętać, że lekarz zazwyczaj bierze również pod uwagę emocjonalny wpływ trądziku na pacjenta. Polskie Towarzystwo Dermatologiczne (PTD) sugeruje również, aby lekarze pytali pacjentów o sytuacje z życia codziennego, który mogą powodować ten problem. Lekarz powinien ocenić odczucia pacjenta. Gdy problem jest poważny, może powodować izolację społeczną i niską samoocenę. Dlatego w niektórych przypadkach ważne i konieczne będzie zalecenie opieki psychologicznej, aby pacjent poczuł się lepiej. Dlatego pacjent powinien szczerze mówić o swoich uczuciach.
Oto niektóre ogólne zalecenia dla pacjentów cierpiących na trądzik i poddawanych leczeniu, na podstawie podręcznika Merck:
Ponadto w przypadku kobiet zaleca się przestrzegać następujących wskazówek podczas nakładania makijażu:
Leki stosowane w leczeniu trądziku i terapii ogólnoustrojowej mogą być różne. Lekarz ogólny lub dermatolog zdecyduje, który z nich będzie najbardziej odpowiedni w twoim przypadku.
Miejscowe leki stosowane na skórę i stosowane w pielęgnacji skóry trądzikowej obejmują:
Alternatywą dla leczenia famrakologicznego jest laserowe leczenie trądziku. To bezpieczny zabieg, który pozwala na usunięcie także blizn potrądzikowych. Wykorzystywane podczas interwencji urządzenia to m.in. laser Fotona czy laser IPL. Sporym zaintereswoaniem cieszy się szczególnie laserowe usuwanie trądziku różowatego.
Chociaż istnieje kilka przyczyn powstawania tego problemu skórnego, obecnie stosowane zabiegi są bardzo skuteczne w kontrolowaniu każdego z czynników powodujących trądzik. Powstały w wieku nastoletnim zmniejsza się samoistnie między 20 a 25 rokiem życia, ale w przypadku leczenia go w okresie dojrzewania, wygląd skóry będzie lepszy.
Należy pamiętać, że wyniki leczenia zaczynają być zauważalne po 4-8 tygodniach i możliwe jest, że w niektórych przypadkach stan skóry początkowo się pogarsza, a następnie zaczyna się stopniowo poprawiać. W wielu przypadkach pacjent musi poddawać się leczeniu przez miesiące, a nawet lata, aby problem zniknął całkowicie. Dlatego, aby skutecznie przeprowadzić leczenie, pacjent musi być konsekwentny i cierpliwy.
Przy ocenie wyników leczenia należy także wziąć pod uwagę poprawę samooceny pacjenta, a także zmniejszenie lęku i depresji, które mogą być związane z tym schorzeniem. Dlatego też leczenie będzie stanowić poważną i korzystną zmianę w życiu.
Działania niepożądane będą zależeć od rodzaju terapii stosowanych leków. Dlatego ważne jest, aby skontaktować się ze specjalistą i nie stosować domowych zabiegów. Lekarz jest w stanie wyjaśnić pacjentowi konsekwencje i środki ostrożności, które należy podjąć podczas leczenia, oraz prawidłowo przepisać dawkę leku.
Leki mogą powodować zaczerwienienie i wysuszenie skóry. Antybiotyki przyjmowane doustnie, takie jak tetracyklina, powodują wrażliwość i zaczerwienienie, jeśli pacjent wystawia się na działanie słońca. Ważne jest, aby odpowiednio zabezpieczyć się podczas przyjmowania tego leku. Ponadto antybiotyki mogą powodować problemy żołądkowe, jeśli ich stosowanie będzie przedłużane.
Doustne środki antykoncepcyjne mogą powodować przyrost masy ciała, napięcie piersi i nudności. Niektóre leki mogą również powodować wrażliwość piersi i bolesne miesiączki. Wreszcie, rzadziej występującym działaniem niepożądanym są objawy depresyjne. U kobiet w ciąży mogą spowodować poważne wady wrodzone płodu.
Dr Chlebus (data nieznana). Trądzik ludzi dorosłych [online]. Dostępny: https://www.drchlebus.pl/oferta/dermatologia/.... [dostęp: 14.02.2020]
Dr Chlebus (data nieznana). Trądzik młodzieńczy [online]. Dostępny: https://www.drchlebus.pl/oferta/dermatologia/.... [dostęp: 14.02.2020]
Mayo Clinic (luty 2018) Acne [online]. Dostępny: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions.... [dostęp: 14.02.2020]
Merck Manual (grudzień 2018). Acne [online]. Dostępny: https://www.merckmanuals.com/home/skin-disorders/.... [dostęp: 14.02.2020]