Nadpotliwość czy też hiperhydroza to przypadłość polegająca na wydzielaniu nadmiernej ilości potu. Zazwyczaj dotyczy jednego lub kilku obszarów naszego ciała. Ze względu na chroniczny charakter dolegliwości pociąga ona za sobą skutki natury fizycznej, ale też psychicznej – może wpływać negatywnie na życie towarzyskie i zawodowe.
Mimo że skutki nadmiernej pracy gruczołów są widoczne na poziomie skóry, to powodem schorzenia jest nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, a konkretnie jego części współczulnej. Do nadmiernej pracy gruczołów dochodzi wtedy, kiedy mózg wysyła zbyt wiele sygnałów o wydzielaniu potu w celu obniżenia temperatury ciała.
Każdy przypadek jest inny – przyczyny nadmiernego pocenia obejmują takie czynniki jak np. ciąża i połóg, stan chorobowy, otyłość, przyjmowanie niektórych leków lub spożywanie alkoholu. Jednak, jak informuje dr n. med. Diana Kupczyńska z centrum Ars Estetica, że w przypadku hiperhydrozy uwarunkowania genetyczne odgrywają dużą rolę. Niezależnie od etiologii, osoby dotknięte tą dolegliwością muszą zmagać się z podobnymi problemami. U osób z hiperhydrozą zaobserwowano obniżoną samoocenę. Jako że choroba bardzo utrudnia – a w niektórych przypadkach wręcz uniemożliwia – kontakt fizyczny z innymi osobami, takie osoby mogą mieć trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem znajomości. Natomiast jeśli chodzi o konsekwencje zdrowotne, nadmierna produkcja potu prowadzi do odwodnienia, a co za tym idzie osłabienia organizmu, a także ma wpływ na powstawania zmian skórnych. Nadpotliwość stóp może natomiast zwiększać ryzyko infekcji grzybiczych.
Nadmierne wydzielanie potu można leczyć toksyną botulinową
Istnieją 3 klasyfikacje hiperhydrozy, które uwzględniają kolejno: obszar ciała, przyczynę (etiologię) zaburzenia i jego nasilenie. Pierwsza klasyfikacja, jest najprostsza – wyróżniamy nadpotliwość ogniskową (najczęściej dotyczny pach, a w dalszej kolejności stóp, dłoni i twarzy) i uogólnioną (występuje znacznie rzadziej). Poniżej, opierając się na wiedzy specjalistów z Ars Estetica, przedstawiamy pozostałe dwie klasyfikacje.
Z uwzględnieniem przyczyny:
Z uwzględnieniem stopnia nasilenia objawów:
Nadmierne wydzielanie potu to wstydliwy problem
Niekiedy może być trudno stwierdzić, czy mamy do czynienia z nadmierną potliwością czy też może nasz objawy nie są na tyle nasilone. Lekarze od lat starają się dowiedzieć więcej o tym zaburzeniu, jednak na razie badania nie przyniosły wyczerpujących odpowiedzi. Według lekarza medycyny estetycznej Przemysława Stycznia, przyczyna pojawienia się nadpotliwości jest często nieznana, chociaż w 25-30% przypadków ma podłoże genetyczne. Nie udało się również ustalić, w jakim dokładnie momencie choroba zaczyna się rozwijać. Mimo to dzisiejszy stan wiedzy pozwala na złagodzenie objawów hiperhydrozy na tyle, aby cierpiące na nią osoby mogły wieść normalny tryb życia.
Można powiedzieć, że pacjent z tą dolegliwością cierpi na nią praktycznie od urodzenia – udowodniono, że pewne partie jego układu nerwowego funkcjonują nieprawidłowo od najmłodszych lat. Objawy na początku są jednak niewidoczne lub na tyle lekkie, że rodzice nie przywiązują do nich wagi. Nawet lekarz nie byłby w stanie rozpoznać ich bez przeprowadzenia szczegółowych badań.
Zazwyczaj początek choroby obserwuje się w okresie dojrzewania, kiedy organizm doświadcza zmian hormonalnych. Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek jest inny i niekiedy objawy nadmiernej potliwości zaczynają nasilać się już w dzieciństwie, na długo przed wejściem w okres dojrzewania. Objawy hiperhydrozy nie ustępują samoistnie, dlatego tak ważne jest ich wczesne wykrycie i zastosowanie odpowiednich środków.
Dr Przemysław Styczeń przytacza dane, według których na nadpotliwość cierpi 0,6-2,8% naszej populacji, z czego mniej więcej połowa przypadków to nadpotliwość pach. Naukowcy pozostają niezgodni co do tego, czy hiperhydroza występuje częściej u mężczyzn czy u kobiet.
Leczeniem nadmiernego wydzielania potu zajmują się dermatolodzy, endokrynolodzy (jeśli nadpotliwość ma podłoże hormonalne), chociaż lekarze medycyny estetycznej także mogą pomóc w walce z tym problemem.
Postaraj się wybrać lekarza specjalizującego się w leczeniu nadpotliwości i doświadczonego w tej dziedzinie, aby upewnić się, że wybierze najlepszą dla Ciebie metodę leczenie i poinformuje dokładnie o możliwych efektach ubocznych.
Specjalista poinformuje Cię o dostępnych metodach
Podczas pierwszej konsultacji pacjent powinien opowiedzieć lekarzowi o swoich objawach oraz o tym, w jaki sposób wpływają one na jego życie codzienne. To pozwoli specjaliście na ustalenie rodzaju nadpotliwości oraz stopnia nasilenia zaburzeń, od czego zależeć będzie wybór metody leczenia.
Najważniejsze będzie więc ustalenie typu hiperhydrozy, choć lekarz będzie zadawał również pytania odnośnie stylu życia i codziennych nawyków pacjenta, jako że mogą one nasilać objawy. Specjalista będzie próbował ustalić, czy nadmierne pocenie się jest chroniczne, czy też może pojawia się w stresujących sytuacjach, po spożyciu pewnych produktów albo w pewnych porach dnia. Dla przykładu, niektórzy pacjenci zmagają się z nocną nadpotliwością.
Dostępnych jest wiele technik walki z problemem nadpotliwości
Dzięki rozwojowi współczesnej medycyny istnieje wiele rozwiązań, pozwalających kontrolować ilość wydzielanego potu pacjentom dotkniętym hiperhydrozą. Wiele środków używanych w walce z tą dolegliwością jest na receptę.
Specjaliści z Bieńkowscy Clinic zapewniają, że skutecznym rozwiązaniem dla osób cierpiących na nadmierną potliwość dłoni i pach, ale także nadpotliwość stóp, jest zabieg wstrzykiwania toksyny botulinowej typu A. To obecnie najczęściej stosowana i bezpieczna metoda walki z hiperhydrozą. Efekty zaczynają być widoczne po kilku dniach od zabiegu i utrzymują się około 6-9 miesięcy.
Istnieją również inne metody walki z objawami nadpotliwości:
Wybieraj antyperspiranty bezzapachowe
Jeśli cierpisz na niezbyt nasiloną hiperhydrozę lub próbujesz przedłużyć efekty wymienionych wyżej zabiegów, możesz uciec się do domowych sposobów zwalczania nadmiernego pocenia się. Oto kilka rad, jak walczyć z nadpotliwością bez odwiedzania gabinetów medycyny estetycznej:
Wysokie temperatury, stres i otyłość to czynniki, które zwiększają stopień pocenia się
Mimo że za pojawienie się nadpotliwości najczęściej odpowiedzialny jest układ nerwowy lub endokrynny, czasami przyczyna jej wystąpienia lub nasilenia objawów jest inna. Eksperci z Instytutu Medycyny Estetycznej MEDESTETIS wśród możliwych przyczyn wymieniają między innymi: neuropatie, niektóre nowotwory (np. ziarnica złośliwa, guz nadnerczy), AIDS, gruźlicę, zatrucia (np. pestycydami), udar mózgu, choroby serca i chorobę Parkinsona.
Nadmierne wydzielanie potu mogą powodować także inne, na pozór banalne lub niegroźne czynniki:
Jedną z najskuteczniejszych metod leczenia nadpotliwości jest wstrzykiwanie toksyny botulinowej
Według dr Katarzyny Mudel, zabieg z użyciem toksyny botulinowej jest skutecznym rozwiązaniem w przypadku nadmiernej potliwości pach i dłoni, a także stóp. Wykonanie zabiegu znacząco poprawia jakość życia pacjentów dotkniętych tą dolegliwością, jako że normalizuje wydzielanie potu. Dużą zaletą tego zabiegu jest fakt, że niemal od razu można wrócić do normalnej aktywności.
Eksperci z krakowskiego centrum Bona Dea zapewniają, że zabieg z wykorzystaniem toksyny botulinowej przynosi bardzo satysfakcjonujące efekty. Zastrzyki z toksyny botulinowej pozwalają zminimalizować pocenie się i związane z nim uczucie dyskomfortu. Dodatkowo, zabieg jest prosty, trwa krótko i wykonuje się go w warunkach ambulatoryjnych. Po zabiegu pacjent może doświadczyć krótkotrwałego uczucia odrętwienia w obszarach wstrzyknięcia toksyny, jest to jednak przejściowe i nie powinno stanowić poważnej niedogodności.
Pacjentom zaleca się zaczekać kilka dni, zanim wrócą do aktywności fizycznej. Nie poleca się rozmasowywania miejsc, w które została wstrzyknięta toksyna botulinowa. Niekiedy po zabiegu mogą pojawić się zaczerwienienia lub zasinienia w obszarze poddanym zabiegowi, które jednak znikają kilka dni później.
AlfaEstetica (data nieznana). Dostępny: https://alfaestetica.med.pl/of... [dostęp: 18 lipca 2022].
Burkacka, A. (2019). Dostępny: https://www.arsestetica.pl/blog/... [dostęp: 30 grudnia 2019].
Mudel, K. (data nieznana). Dostępny: http://drmudel.com/... [dostęp: 27 grudnia 2019].
Styczeń, P. (2015). Dostępny: http://drstyczen.pl/Blog/... [dostęp: 27 grudnia 2019].
Żórawicz, K. (data nieznana). Dostępny: https://klinikaambroziak.pl/wskazania/nadpotliwosc-pach. [dostęp: 27 grudnia 2019].