Naczyniak na nodze
Naczyniaki to czerwone, charakterystyczne zmiany na skórze powstałe z rozrostu drobnych naczyń krwionośnych. Mogą pojawić się w pierwszych 6 miesiącach życia lub w wieku dorosłym. Cechy i wygląd naczyniaków różnią się w zależności od wieku osoby.
Naczyniaki (łac. haemangioma reacemosum) i malformacje naczyniowe występują u co najmniej dwóch na każde 100 dzieci. Amerykańska Akademia Pediatryczna (AAP) nadmienia, że w zdecydowanej większości przypadków ich wielkość stopniowo zmniejsza się w pierwszym roku życia. Zwykle w wieku 5-6 lat zmniejszają się do połowy pierwotnego rozmiaru. Wraz z rozwojem dziecka zanikają mniej więcej do 10 roku życia.
W wieku dorosłym naczyniak może pojawić się na dowolnej części ciała, takiej jak nos, usta, pochwa lub odbyt, ale głównie na tułowiu. Jego wielkość jest różna i może obejmować całą nogę lub ramię. Punkty rubinowe (czy też naczyniaki rubinowe) często występujące na dekolcie lub ramionach również są postacią naczyniaków. Chociaż ich przyczyna jest nieznana, zazwyczaj naczyniaki są dziedziczne.
Naczyniaki u niemowlaka często samoistnie się wchłaniają
Naczyniaki u niemowląt występują dość często. Naczyniaki u dzieci możemy podzielić na następujące typy:
Najczęstsze typy naczyniaków u dorosłych:
Usuwanie naczyniaków (Revival Clinic)
Kiedy naczyniaki pojawiają się u niemowląt, pediatrzy od samego początku będą je ściśle monitorować. Na początku naczyniaki mogą budzić niepokój, ponieważ zmiany zwykle się powiększają, ale z czasem zaczną się kurczyć, aż znikną. Lekarz wykona pełne badanie i sprawdzi inne obszary skóry, aby określić liczbę i lokalizację zmian. Amerykańska Akademia Okulistyki (AAO) zaleca badanie pacjenta co miesiąc w pierwszych 6 miesiącach życia, następnie co 2-3 miesiące do pierwszego roku życia, a potem co 6 miesięcy do 4. roku życia.
Medlineplus sugeruje, że ważne będzie ustalenie, czy zmiany naczyniowe nie znajdują się one w pobliżu wrażliwych miejsc, takich jak oczy, gardło lub usta. W takich przypadkach konieczne będą szersze badania, takie jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Niekiedy może to być konieczne do ustalenia zasięgu i głębokości zmiany. Na koniec stwierdza się, czy zmiany nie krwawią oraz czy nie mają objawów zapalenia lub infekcji.
Leczenie maścią z kortykosteroidami
Amerykańska Akademia Pediatrii Okulistycznej i Zeza (AAPOS) zaleca leczenie w zależności od lokalizacji naczyniaków krwionośnych, jak również od ich zasięgu i głębokości. Na początku można stosować leki steroidowe (kortykosteroidy), aby naczynia krwionośne zmniejszyły się. Sterydy mogą zatrzymać postęp naczyniaków, powodując zmniejszenie naczyń krwionośnych. W zależności od wielkości i umiejscowienia, sterydy mogą być przepisywane doustnie, wstrzykiwane bezpośrednio do zmiany lub nakładane miejscowo na skórę tam, gdzie znajduje się naczyniak.
Obecnie w terapii zamiast sterydów można stosować leki doustne lub miejscowe (maści). Gdy naczyniaki są powierzchowne, można zastosować laser, który nie tylko je zmniejszy, ale sprawi, że będą wyglądać bardziej naturalnie i zrobią się jaśniejsze. W niektórych przypadkach lekarz zaleci zabieg chirurgiczny.
Efekty usuwania naczyniaków (MediVita)
W przypadku naczyniaków powstałych w dzieciństwie środki terapeutyczne nie będą konieczne, ponieważ powinny one zniknąć samoistnie. Gdy tak się jednak nie stanie, rodzice mogą szukać pomocy u specjalisty, aby zmniejszyć możliwy wpływ na rozwój psychospołeczny dziecka.
Należy nadmienić, że z czasem powierzchnia naczyniaka i skóra wokół niego może zyskać czerwonawą barwę lub stać się pomarszczona, ale może też wyglądać całkiem normalnie. Jest to kwestia indywidualna.
Efekty leczenia możemy zaobserwować po 15-20 dniach od zabiegu. Wśród powikłań należy wskazać zaczerwienienie skóry, obrzęk leczonego obszaru i złuszczanie się skóry.
Chociaż radioterapia jest jedną z najczęściej stosowanych metod w celu zmniejszenia tych zmian skórnych, należy wspomnieć, że jej efekty są widoczne po kilku sesjach. Gdy naczyniaki są bardzo duże i wpływają na ważne struktury znajdujące się w ich obrębie, lekarz poinformuje, jakich efektów można się spodziewać i jakie są możliwe powikłania, w zależności od przypadku.
Najbardziej powszechne komplikacje opisane przez Medlineplus:
Zalety leczenia:
Niemowlęta i dzieci powinny zostać zbadane przez pediatrę. W zależności od lokalizacji, wielkości, dotkniętego obszaru i innych cech lekarz określi, czy pacjenta powinien zbadać dermatolog w celu leczenia kosmetycznego lub chirurg w celu usunięcia zmiany. W niektórych przypadkach będą potrzebni bardziej wyspecjalizowani lekarze, w zależności od lokalizacji znamienia, np. w pobliżu oka (okulista) lub w jamie ustnej (chirurg szczękowo-twarzowy) i / lub chirurga angiologa w innych częściach ciała. Należy pamiętać, że w większości przypadków naczyniak z czasem się zmniejsza, konieczne więc będą jedynie częste wizyty kontrolne u pediatry.
W przypadku dorosłych schorzenie to nie zanika z wiekiem. Gdy potrzebne jest leczenie tylko estetyczne, można udać się do dermatologa, chirurga plastycznego lub angiologa. Czasami pracują oni w porozumieniu i wtedy mogą ustalić procedurę postępowania, aby osiągnąć doskonały wynik.
American Academy of Ophthalmology (grudzień 2018). Hemangioma Diagnosis and Treatment. Dostępny: https://www.aao.org/eye-health/diseases/hemangioma. [dostęp: 04.03.2020]
American Association for Pediatric Ophthalmology and Strabismus (grudzień 2018). Capillary Hemangioma. Dostępny: https://aapos.org/glossary/capillary-hemangioma. [dostęp: 04.03.2020]
Healthy Children (grudzień 2018). Infantile Hemangiomas: About Strawberry Baby Birthmarks. Dostępny: https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/baby/bathing-skin-care/Pages/Infantile-Hemangiomas-Baby-Birthmarks.aspx [dostęp: 04.03.2020]
MedilinePlus (grudzień 2018). Hemangioma. Dostępny: https://medlineplus.gov/ency/article/001459.htm. [dostęp: 04.03.2020]