Korekta nosa (rynoplastyka, rhinoplastyka) to operacja pozwalająca na zmianę kształtu i/lub poprawę funkcjonalności nosa. To jedna z najczęściej wykonywanych operacji plastycznych na świecie, zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet, oraz druga po blefaroplastyce najczęściej wykonywana interwencja w obrębie twarzy. Według najnowszych danych ISAPS (Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgii Plastycznej) w 2021 roku wykonano 995 149 zabiegów korekcji nosa na świecie.
Kiedy wykonuje się powtórną korekcję nosa? Odpowiada chirurg plastyczny dr Lubomir Lembas
Rynoplastyka pozwala na modelowanie kształtu nosa w taki sposób, aby osiągnąć bardziej satysfakcjonujący efekt wizualny z przodu i/lub z profilu. Kiedy celem interwencji jest głównie poprawa funkcji nosa i oddychania, nazywamy ją septoplastyką. Z kolei rynoseptoplastyka to termin określający operację, której cel jest estetyczno-funkcjonalny.
Operacja pozwala na uzyskanie lepszych proporcji twarzy i bardziej harmonijnego profilu, szczególnie jeżeli połączy się ją z mentoplastyką (plastyką podbródka). Jak możemy przeczytać w artykule MedlinePlus, pacjenci decydujący się na zabieg mają różne oczekiwania co do efektów, wśród których możemy wymienić:
Operacja polega na zmianie kształtu i/lub zmniejszeniu części chrzęstnej i/lub kostnej nosa, a rezultaty bardzo różnią się u poszczególnych pacjentów w zależności od sąsiadujących kości i chrząstek i rodzaju skóry.
Pacjent powinien mieć świadomość, że nie istnieje „idealny nos” i nie każdy efekt można uzyskać u każdej osoby, dlatego też nowy kształt i rozmiar nosa powinien przede wszystkim pasować do rysów twarzy, dając naturalne efekty.
Blizna na słupku nosa po korekcji metodą otwartą (dr Osuch Clinic)
Zabieg pozwala skorygować wrodzone i nabyte w wyniku urazów defekty i malformacje nosa. Rynoplastyka to poważna interwencja chirurgiczna, dlatego kandydaci do zabiegu powinni cieszyć się dobrym zdrowiem. Z tego względu na pierwszej konsultacji lekarz zleci badania, pozwalające wykluczyć przeciwwskazania i ocenić ryzyko interwencji.
Nie istnieje określony limit wieku, do którego należy zdecydować się na operację, jednak młodzi pacjenci powinni wiedzieć, że zabieg można wykonać dopiero po osiągnięciu dojrzałości fizycznej i emocjonalnej (około 15-16 lat u dziewczynek i 16-18 lat u chłopców), a zalecany wiek to nawet 18 lat. Pacjenci poniżej 18 roku życia będą potrzebować formalnej zgody rodziców.
Kandydatami do zabiegu są osoby niezadowolone z wyglądu swojego nosa, u których problem ten może być źródłem kompleksów, a nawet negatywnie wpływać na jakość życia. Pacjenci wymieniają często takie defekty nosa jak krzywy nos, opadający czubek, zbyt duży lub szeroki nos czy garbek na nosie. Zabieg jest także wskazany u pacjentów doświadczających problemów z oddychaniem na skutek różnych malformacji nosa (np. krzywa przegroda nosowa). Pacjent powinien mieć jednak realistyczne oczekiwania co do rezultatów operacji.
Korekta nosa metodą zamkniętą: przed i 2 miesiące po (dr hab. n. med. Paweł Szychta)
Pierwszym krokiem przed podjęciem decyzji o operacji jest wybór lekarza, który najlepiej poradzi sobie z danym przypadkiem.
W Polsce do wykonania rynoplastyki uprawnieni są chirurdzy plastyczni i specjaliści laryngologii. W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy lekarz ukończył wymaganą specjalizację. Warto także dowiedzieć się, czy dany lekarz jest członkiem któregoś z oficjalnych stowarzyszeń zrzeszających chirurgów tych specjalizacji, takich jak na przykład Polskie Towarzystwo Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej (PTChRiE).
Kolejnym krokiem będzie konsultacja z wybranym lekarzem. Niekiedy warto wybrać się na więcej niż jedną wizytę i wybrać specjalistę, który wzbudza nasze największe zaufanie. Na pierwszej konsultacji warto poprosić chirurga o zdjęcia przed i po jego byłych pacjentów.
Konsultacja ze specjalistą
Pierwsza konsultacja jest bardzo ważna dla pacjenta, ponieważ ma on wówczas szansę zadać nurtujące go pytania, przedstawić swoje oczekiwania co do efektów oraz ewentualne lęki związane z operacją.
Na pierwszej wizycie lekarz przeprowadzi wywiad, aby ocenić ogólny stan zdrowia pacjenta i wykluczyć przeciwwskazania. To również wtedy określa się cel operacji (funkcjonalny lub estetyczny).
Następnie specjalista zbada struktury nosa, zwracając uwagę na jego kształt i rozmiar oraz na proporcje całej twarzy. W przypadku zbyt małego lub zbyt dużego podbródka lekarz może zaproponować plastykę brody w celu uzyskania bardziej harmonijnego profilu.
Niektóre kliniki dysponują programami komputerowymi, które pozwalają na przeprowadzenie wizualizacji spodziewanych efektów operacji. Specjaliści z prestiżowej Mayo Clinic (Stany Zjednoczone) podkreślają, że to jednak właśnie sama rozmowa ze specjalistą o oczekiwaniach względem rezultatów jest jednak niezwykle ważna. Pacjent może czuć się niekomfortowo, rozmawiając o swoim wyglądzie i kompleksach, jednak jest to konieczne, aby uniknąć rozczarowania po operacji.
Po ustaleniu celów zabiegu, wstępnym badaniu i ocenie czynników ryzyka, chirurg wyjaśni kandydatowi, jak przebiega zabieg chirurgiczny: jaką technikę należy zastosować, w jakim znieczuleniu wykonuje się interwencję, jak przygotować się do zabiegu, jak przebiega rekonwalescencja, jakie są możliwe komplikacje i z jakimi kosztami należy się liczyć.
Korekta nosa metodą otwartą: przed i 1 tydzień po (dr hab. n. med. Paweł Szychta)
Poniżej wyjaśniamy różnice między funkcjonalną korektą nosa a operacją plastyczną nosa, której cel jest głównie estetyczny:
W większości przypadków istnieje możliwość wykonania korekty krzywej przegrody nosowej w ramach ubezpieczenia NFZ, jednak operacja plastyczna nosa jedynie ze względów estetycznych nie jest refundowana.
O znieczuleniu podczas rhinoplastyki (Klinika Dr Szczyt)
Operacja chirurgiczna może wywołać stres u pacjenta. Aby go uniknąć, pacjent powinien przestrzegać zaleceń przed zabiegowych od chirurga. Oto niektóre z nich:
O przebiegu rhinoplastyki opowiada dr n. med. Tomasz Dębski
Korektę nosa można wykonać lub w znieczuleniu ogólnym lub w wyselekcjonowanych sytuacjach w znieczuleniu miejscowym z sedacją. Rodzaj znieczulenia wybiera lekarz, rozważając wszystkie za i przeciw, technikę operacyjną oraz stopień trudności i rozległość operacji.
W zależności od preferencji pacjenta oraz wskazań medycznych zabieg można wykonać w trybie ambulatoryjnym (pacjent zostaje wypisany do domu tego samego dnia) lub pacjent może zostać wypisany z kliniki w następnej dobie po operacji.
Rynoplastykę można wykonać techniką otwartą i zamkniętą i trwa ona przeciętnie od 1 do 3 godzin w zależności od przypadku.
Techniki plastyki nosa (chirurg plastyczny Anna Olender)
Istnieją dwie podstawowe techniki korekcji nosa:
O rekonwalescencji po operacji plastycznej nosa opowiada dr Maciej Kulicki z Kliniki Dr Szczyt
Najczęściej pacjent spędza przynajmniej jedną dobę po operacji w klinice, pozostając pod obserwacją specjalistów. Zabieg kończy się założeniem gipsu. Opatrunki zdejmuje się po 5-10 dniach. Mogą one wywoływać u pacjenta dyskomfort ze względu na konieczność oddychania ustami.
Zaraz po operacji może wystąpić ból, który jednak powinien ustąpić po zażyciu środków przeciwbólowych. Normalne jest wystąpienie obrzęków i siniaków w obrębie nosa, a także opuchlizna i przekrwienie w okolicy oczu. Po zdjęciu gipsu można zauważyć nowy kształt nosa, jednak z ostateczną oceną powinniśmy wstrzymać się do pół roku.
Rekonwalescencja trwa około 14 dni i po tym czasie można wrócić do pracy, podczas gdy z intensywniejszymi ćwiczeniami fizycznym powinniśmy zaczekać około 2 miesiące. Zaleca się także stosowanie kremów z filtrem SPF +50 w ciągu pierwszych 2 miesięcy po operacji.
Po operacji należy:
Korekcja nosa: przed i po (prof. Piotr Wójcicki)
Efektem korekty nosa jest nie tylko poprawa wyglądu nosa, ale też całej twarzy oraz profilu. Ostateczne rezultaty możemy zaobserwować po upływie około 6 miesięcy, czyli po zakończeniu procesu gojenia i ustąpieniu opuchlizny i siniaków. W procesie ustępowania stanu zapalnego nos może nieco zmieniać swój kształt w tym czasie. Większe zadowolenie z wyglądu wpływa pozytywnie na samoocenę i jakość życia pacjenta.
Efekty operacji są trwałe, mimo że nos, podobnie jak inne części ciała, podlega procesom starzenia. Aby efekt był naturalny, nos powinien być proporcjonalny w stosunku do reszty twarzy, z symetrycznymi dziurkami i dobrze zdefiniowanym kątem między nosem a ustami.
Czynnikiem wpływającym na efekt jest także skóra pacjenta – im grubsza skóra, tym mniej jest ona elastyczna, przez co nowy kształt kości i chrząstek jest mniej zauważalny, a ogólna zmiana wyglądu nosa mniej drastyczna.
Blizny w przypadku techniki zamkniętej są całkowicie niewidoczne. Jeżeli pacjent był operowany techniką otwartą, znajdzie niewielką bliznę (najczęściej prosta linia lub kształt V) w kolumience nosa, która po upływie kilku miesięcy staje się praktycznie niezauważalna.
Korekcja czubka nosa - efekty (dr Piotr Osuch)
W niektórych przypadkach – pacjentów po poważnych urazach i wypadkach, nadużywających narkotyków czy patologii onkologicznych – może być konieczne wykonanie powtórnej korekty nosa.
Wykonanie tego zabiegu jest szczególnie wskazane u pacjentów, którzy poddali się częściowej operacji plastycznej nosa. Powtórną korekcję nosa można wykonać po upływie minimum 8-10 miesięcy od pierwszej operacji, wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym, a czas rekonwalescencji jest zbliżony do okresu przy pierwszej operacji, chociaż czasami może być krótszy. Jednak ryzyko w tym przypadku jest większe, szczególnie w przypadku naruszenia chrząstek.
Z tego względu doświadczony specjalista powinien zadecydować o konieczności wykonania takiej operacji i zaplanować powtórny zabieg.
Korekta nosa metodą zamkniętą: przed i 2 miesiące po (dr hab. n. med. Paweł Szychta)
Częstymi przejściowymi skutkami rynoplastyki mogą być:
Możliwe komplikacje związane są nie tylko z samym zabiegiem plastyki nosa, ale ogólnie z ryzykiem, jakie niesie zabieg chirurgiczny. Mogą wystąpić:
Korkta nosa kwasem hialuronowym
W przypadku osób z niewielkimi defektami estetycznymi nosa, takimi jak mały garbek, można rozważyć nieinwazyjne alternatywy korekcji nosa, czyli zabiegi takie jak:
ISAPS (2021). Global Survey 2021. [online] Dostępny: https://www.isaps.org/media/vd... [dostęp: 10.01.2023]
Mayo Clinic (02.03.2020). Rhinoplasty [online]. Dostępny: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/rhinoplasty/about/pac-20384532. [dostęp: 12.03.2021]
Medline Plus (data nieznana). Rhinoplasty [online]. Dostępny: https://medlineplus.gov/ency/article/002983.htm. [dostęp: 26.05.2021]