IPL (z ang. Intense Pulse Light) to technologia oparta na wykorzystaniu impulsywnych źródeł światła do selektywnego działania na struktury budujące skórę. Zadaniem impulsów świetlnych emitowanych przez urządzenia tego typu jest wywołanie określonych efektów, zależnych od rodzaju zabiegu, w występujących w skórze chromoforach: melaninie, hemoglobinie lub kolagenie. Zabiegi z użyciem tej technologii polegają na naświetlaniu skóry światłem przy użyciu filtrów, które regulują emisję fal, dostosowując ich długość do potrzeb danego zabiegu.
Światło często kojarzone jest z fotostarzeniem, czyli negatywnym działaniem światła na kondycję i wygląd skóry. Tymczasem istnieje cała gama procedur medycznych, które udowadniają, że światło może być naszym sprzymierzeńcem w boju o lepsze samopoczucie, zdrowie i atrakcyjny wygląd. Badania naukowe, rozwój technologiczny i coraz bardziej szczegółowa wiedza z różnych specjalistycznych dziedzin pozwalają z powodzeniem wykorzystać specyficzne właściwości światła w medycynie, również estetycznej, zorientowanej na poprawę urody, zapobieganie procesom starzenia i próby odwrócenia ich skutków. Jedną z takich nowoczesnych i innowacyjnych technologii, które czynią użytek z energii światła, jest technologia IPL, stosowana w dermatologii, kosmetologii i medycynie anti-aging.
Dobór odpowiedniego filtra przy naświetlaniu skóry powoduje reakcję w wybranych chromoforach, np. fototermolizę melaniny prowadzącą do usunięcia zmian pigmentacyjnych, bez uszkodzenia otaczających je struktur i tkanek. Eksperci z Centrum Medycznego Veno-Med wyjaśniają, że tak wyregulowana wiązka światła może pobudzać komórki do budowy nowego kolagenu i elastyny, a światło absorbowane przez hemoglobinę spowodować zamknięcie rozszerzonych naczyń krwionośnych. Z kolei w reakcji z melaniną światło przyczynia się do wyrównania kolorytu skóry czy eliminacji niechcianego owłosienia poprzez zniszczenie mieszków włosowych.
W związku z tym technologia intensywnego światła pulsacyjnego wykorzystywana jest przede wszystkim w zabiegach:
Jak informuje dr n. med. Ewa Żabińska, aparaty IPL często mylnie są uważane za specyficzny rodzaj lasera; tymczasem nie emitują one skupionej wiązki promieni świetlnych, a światło rozproszone o różnych długościach fal, które obejmuje swoim działaniem większą powierzchnię skóry. Konkretne parametry – długość fal, czas trwania impulsu i ich liczba – dobierane są do charakteru problemu, z którym światło ma się uporać. W odróżnieniu od laserów, wiązki światła w technologii IPL penetrują głębokie warstwy skóry, ale nie powodują jej uszkodzeń ani nie naruszają jej struktury.
Technologia IPL może być wykorzystywana przy leczeniu wielu defektów skóry. Od problemu zależeć będzie ilość sesji oraz efekt. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze zabiegi z wykorzystaniem intensywnego światła pulsacyjnego.
Fotoodmładzanie
W trakcie zabiegów fotoodmładzania urządzenie IPL emituje impulsy świetlne, które pobudzają komórki do produkcji kolagenu i elastyny. Intensywne światło rozgrzewa skórę, co powoduje skrócenie i przebudowę włókien kolagenowych. Odpowiednio dobrane filtry powodują wygładzenie skóry, zmarszczek, bruzd mimicznych, zmniejszenie porów, usunięcie zmian pigmentacyjnych (plam posłonecznych, plam starczych, piegów) i zmian naczyniowych (rumień, wypieki, rozszerzone naczynka). Eksperci z Bieńkowscy Clinic podkreślają, że fotoodmładzanie to zabieg małoinwazyjny i bezpieczny, a pacjent może dzięki temu powrócić do normalnej aktywności następnego dnia po zabiegu. Regeneracja skóry przy wykorzystaniu technologii intensywnego światła pulsacyjnego nie przebiega jak przy innych zabiegach ze zdarciem naskórka, więc nie wiąże się z nieestetycznym wyglądem tuż po wizycie w gabinecie medycyny estetycznej.
Specjaliści z kliniki dra n. med. Jacka Toboły podpowiadają, że fotoodmładzaniem można objąć nie tylko twarz, ale także skórę szyi i dekoltu, dłonie. Pojawienie się optymalnych efektów wymaga zwykle przeprowadzenia kilku sesji naświetlań. W zależności od kondycji skóry i oczekiwanych rezultatów zwykle rekomenduje się od 3 do 6 zabiegów w odstępach 3-4 tygodni. U wielu pacjentów pierwsze zmiany jakościowe widoczne są już po pierwszym zabiegu. Lekarze z Centrum Dermatologii Laserowej Lasermed Podkreślają, że ilość i długość trwania zabiegów jest zawsze sprawą indywidualną, np. gdy usuwa się przebarwienia skóry na grzbietach rąk, zwykle wystarczają 1-2 zabiegi, a zmiany naczyniowe udaje się usunąć w około 50% podczas pierwszej sesji.
Zabiegi intensywnym światłem pulsacyjnym znajdują także zastosowanie przy usuwaniu przebarwień, zarówno tych związanych z procesami starzenia się skóry, jak i od nich niezależnych. Celem zabiegów jest wyrównanie kolorytu skóry i zmniejszenie widoczności różnorodnych zmian pigmentacyjnych takich jak: plamy posłoneczne, starcze plamy soczewicowate, ostuda, piegi, znamiona port wine i inne. Impulsy światła w tego typu zabiegach wywołują rozpad melaniny nagromadzonej w dużych ilościach w skórze. Specjaliści z Kliniki Chirurgii Plastycznej dra Szczyta informują, że efekt zwykle widoczny jest już po pierwszym zabiegu, a aby osiągnąć optymalne rezultaty, potrzebne są średnio 4 zabiegi wykonane w odstępach 3-4 tygodni.
Eksperci z Yonelle Beauty Institute informują, że zaraz po zabiegu naświetlane przebarwienie standardowo ciemnieje i może temu towarzyszyć lekki odczyn rumieniowy. Po około 2 tygodniach po zabiegu dochodzi do złuszczenia naskórka i stopniowego rozjaśnienia przebarwienia. Pojedynczy zabieg trwa od 15 do 120 minut, zależnie od wielkości powierzchni poddawanej działaniu impulsów.
Jak wyjaśniają specjaliści z Kliniki La Perla, problemy naczyniowe eliminuje się impulsami świetlnymi poprzez udrożnienie naczyń (reakcja z hemoglobiną), w których krew dzięki temu może płynąć wolniej i swobodniej oraz poprzez stymulowanie produkcji kolagenu. W efekcie znika zaczerwienienie skóry, a naczynia stają się mniej widoczne pod grubszą, zrewitalizowaną skórą. IPL skutecznie redukuje różnorodne teleangiektazje, rumień, naczyniaki gwiaździste i płaskie. Lekarze z Centrum Dermatologii Laserowej Lasermed oceniają, że pierwszy zabieg usuwa około 40-60% naczyń, a następny około 20%. Zwykle potrzebna jest seria 2-3 zabiegów wykonywanych w odstępach 6-8 tygodni, aby rezultaty były maksymalnie satysfakcjonujące. Pojedynczy zabieg trwa od 10 do 30 minut w zależności od wielkości naświetlanej powierzchni.
Intensywne światło pulsacyjne według opinii ekspertów z Lecznicy Melitus dobrze sprawdza się także jako element terapii łagodniejszych postaci trądziku różowatego. W tym przypadku najlepsze efekty IPL gwarantuje jako procedura profilaktyczna, terapeutyczna dla trądziku w fazie rumieniowej i grudkowo-krostkowej oraz kosmetyczna, gdyż pozwala usuwać przebarwienia pozostałe po trądziku.
Depilacja IPL jest jedną z najpopularniejszych metod usuwania zbędnego owłosienia. Zabieg jest krótki, dzięki rozproszonemu promieniowaniu, bezbolesny i pozwala skutecznie pozbyć się włosków z różnych partii ciała. Jak wyjaśniają eksperci z Mandala Beauty Clinic, impulsy światła wysyłane przez dane urządzenie reagują z melaniną znajdującą się we włosie i jego mieszku, który jest niszczony na drodze koagulacji w taki sposób, że nie jest już w stanie produkować nowych włosów. Jednocześnie naświetlana okolica pozostaje nienaruszona i po zabiegu nie są widoczne żadne ślady na skórze czy w obrębie naskórka.
Aby fotodepilacja była skuteczna, włos poddawany działaniu światła musi znajdować się w fazie wzrostu. Zatem po pojedynczym zabiegu można spodziewać się trwałego zniszczenia około 50% mieszków włosowych i włosów. Całkowite usunięcie owłosienia z poddanej zabiegowi okolicy wymaga zazwyczaj wykonania serii 5-8 zabiegów. Po takim cyklu niewielka ilość włosków może jeszcze odrosnąć. Będą one jednak cienkie, słabe i niemal niewidoczne. Warto wówczas wykonać zabieg przypominający, by ostatecznie pozbyć się niechcianego owłosienia.
Technologia IPL jest bardzo bezpieczna, dzięki temu jej działaniu poddać może się bardzo duża grupa osób. Jednak, aby zabieg spełnił oczekiwania oraz nie spowodował żadnych powikłań, zawsze musi go poprzedzić konsultacja ze specjalistą. Rozmowa z lekarzem lub kosmetologiem pozwoli przede wszystkim ocenić potencjalne efekty, jakie zagwarantować może w konkretnym przypadku zastosowanie intensywnego światła pulsacyjnego. Konsultacja ma na celu dobór optymalnego rozwiązania oraz przygotowanie pacjenta do zabiegu i tego, co będzie się działo po jego wykonaniu. Specjalista musi także zyskać pewność, że nie występują żadne przeciwwskazania do wykonania zabiegu z wykorzystaniem tej technologii.
Naświetlanie lampami IPL nie wywołuje bólu, jednak u niektórych pacjentów może ewokować nieprzyjemne odczucia. Jako że u każdego pacjenta próg bólu jest nieco inny, zabiegi z wykorzystaniem intensywnego światła pulsacyjnego wykonuje się często po wcześniejszym schłodzeniu skóry zimnymi żelami, a niekiedy wykorzystuje się także miejscowo działające maści znieczulające, np. kremy (poza zabiegami na naczynkach, bo znieczulenie powodowałoby ich obkurczenie).
Ponadto niektóre urządzenia posiadają dodatkowe funkcje chłodzenia, które pozwalają pacjentom lepiej znosić nieprzyjemne wrażenia towarzyszące zabiegowi. Jak opisuje to dr n. med. Ewa Żabińska, część pacjentów nie zgłasza żadnych nieprzyjemnych doznań, inni sygnalizują lekkie mrowienie, niekiedy nieprzyjemne pieczenie i kłucie. Przy naświetlaniu twarzy z dyskomfortem wiązać się mogą błyski świetlne, które mimo okularów zakładanych na czas zabiegu, następują wraz z każdym kolejnym impulsem emitowanym przez urządzenie.
Naturalnymi reakcjami po zabiegu mogą być: zaczerwienienie i delikatny obrzęk. W przypadku naświetlań zmian naczyniowych mogą powstać niewielkie krwiaki, które wchłaniają się w ciągu kilku, najpóźniej kilkunastu dni. Przebarwienia początkowo ciemnieją, by potem rozjaśnić się i zniknąć.
W pierwszych godzinach po zabiegu wskazane jest stosowanie zimnych okładów. Warto po zabiegu wspomagać gojącą się skórę poprzez wklepywanie w nią ochronnych preparatów wspomagających regenerację. Skórę poddaną zabiegowi należy traktować z delikatnością: nie używać kosmetyków na bazie alkoholu, ostrożnie osuszać, nie trzeć, nie stosować żadnych preparatów złuszczających przez minimum 14 dni po zabiegu.
Konieczna jest staranna ochrona skóry przed promieniami UV. Należy stosować środki o wysokim stopniu fotoprotekcji: kremy, blokery. Opalanie i wizyty w solarium są bezwzględnie zakazane przez co najmniej 4 tygodnie po zabiegu. Powinno się również przez pierwszy tydzień po naświetlaniu unikać spożywania alkoholu, gorących kąpieli, korzystania z sauny i intensywnego wysiłku fizycznego oraz wszystkich czynności, które prowadzić mogą do przegrzania i przekrwienia skóry. Makijaż można nałożyć już następnego dnia po zabiegu, ale tylko w wypadku, gdy naskórek nie nosi żadnych śladów uszkodzenia.
Zabiegi wykorzystujące technologię intensywnego światła pulsacyjnego są szczególnie polecane osobom zainteresowanym poprawieniem wyglądu skóry oraz usuwaniem oznak jej starzenia. Intensywne światło pulsacyjne doskonale sprawdza się jako metoda usuwania nieestetycznych zmian skórnych w postaci różnego rodzaju przebarwień i defektów pigmentacyjnych (także pozapalnych czy związanych z terapią hormonalną), teleangiektazji, rumienia, naczyniaków. W wielu przypadkach zaleca się korzystanie z terapii intensywnym światłem pulsacyjnym w celu profilaktyki i leczenia trądziku różowatego. Z kolei depilacja IPL pomaga pozbyć się niechcianego owłosienia na ciele i twarzy u osób o różnej karnacji.
Odmładzanie światłem (fototerapia) dedykowane jest zwłaszcza pacjentom chcącym opóźnić pojawienie się zmian wywołanych starzeniem się skóry oraz usunąć te, które już się pojawiły. Rewitalizacja skóry pozwala zwalczyć między innymi takie objawy jak: utrata jędrności i sprężystości skóry, brak napięcia skóry, zmarszczki, bruzdy, rozszerzone pory, plamy posłoneczne i starcze, przebarwienia, zmiany naczyniowe.
Zabiegi IPL są procedurami zdecydowanie mniej inwazyjnymi i agresywnymi niż terapia laserowa, co pozwala cieszyć się podobnymi rezultatami, ale bez narażenia się na uciążliwości związane z głębokim działaniem laserów, zwłaszcza ablacyjnych. To jednak jednocześnie często wiąże się z koniecznością wykonania większej ilości zabiegów, aby osiągnięte rezultaty były w pełni satysfakcjonujące. Choć pojedynczy zabieg przynosi widoczne efekty, np. usunięcie większej części owłosienia, przebarwień czy zmian naczyniowych, a kondycja skóry ulega poprawie, zwykle wskazane jest wykonanie cyklu zabiegów.
Seria naświetlań pozwala:
Rezultaty kuracji z wykorzystaniem technologii IPL są zależne między innymi od stanu skóry, która poddawana jest zabiegowi. W przypadku zabiegów nastawionych na konkretny defekt np. rozszerzone naczynka czy zbędne owłosienie, efektem jest ich trwała redukcja.
Opisywane przez nas interwencje są bezpieczne i małoinwazyjne, dzięki temu nie ma wielu przeciwwskazań do ich wykonania. Niemniej jednak zabiegów nie wykonuje się w przypadku:
Warto dodać, iż przeciwwskazaniem do zabiegu jest nie tylko opalenizna uzyskana w solarium czy w naturalny sposób, ale także powstająca dzięki preparatom samoopalającym. Szczególnych środków ostrożności wymaga także kwalifikacja do terapii w przypadku osób stosujących doustną terapię retinoidami. Zabieg może być wykonany dopiero po 6 miesiącach od zakończenia kuracji. Leki i zioła światłouczulające należy odstawić co najmniej tydzień przed zabiegiem, a kremy i maści z witaminą A przynajmniej 4 tygodnie przed kuracją.
Bieńkowscy Clinic (2019). Innowacyjna metoda odmładzania skóry – rewolucyjny zabieg fotoodmładzania skóry twarzy [online]. Dostępny: https://bienkowscyclinic.pl/blog/innowacyjna-metoda-odmladzania-skory-rewolucyjny-zabieg-fotoodmladzania-skory-twarzy/. [dostęp: 28.02.2020].
Centrum Dermatologii Laserowej i Chirurgii Plastycznej Lasermed (data nieznana). Usuwanie zamian naczyniowych na twarzy metodą IPL [online]. Dostępny: http://www.lasermed.pl/zabiegi/2-dermatologia-laserowa/5-Laserowe%20usuwanie%20naczynek. [dostęp: 28.02.2020].
Centrum Medyczne Veno-Med (data nieznana). Fotoodmładzanie IPL [online]. Dostępny: http://veno-med.pl/index.php/fotoodmladzanie.... [dostęp: 27.02.2020].
Klinika Chirurgii Plastycznej Dr Szczyt (data nieznana). Usuwanie przebarwień i rumienia laserem [online]. Dostępny: https://www.drszczyt.pl/zabiegi/medycyna-estetyczna/usuwanie-przebarwien-i-rumienia-laserem. [dostęp: 28.02.2020].
Klinika La Perla (data nieznana). IPL [online]. Dostępny: https://klinikalaperla.pl/zabiegi/.... [dostęp: 27.02.2020].
Lecznica Melitus (data nieznana). Kiedy wakacje kończą się przebarwieniami skóry [online]. Dostępny: https://klinikamelitus.pl/kiedy-wakacje-koncza-sie-przebarwieniami-skory/. [dostęp: 27.02.2020].
Lecznica Melitus (data nieznana). Leczenie trądziku różowatego [online]. Dostępny: https://klinikamelitus.pl/leczenie-tradziku-rozowatego/. [dostęp: 27.02.2020].
Proderm Centrum Dermatologii, Medycyny Estetycznej i Chirurgii Skóry (data nieznana). Fotoodmładzanie [online]. Dostępny: https://www.proderm.pl/pl/zabiegi/zabiegi-laserowe/fotoodmladzanie. [dostęp: 28.02.2020].
Żabińska E. (2012). Światło, które pomaga, czyli zalety fotoodmładzania [online]. Dostępny: https://www.estheticon.pl/nowosci/swiatlo-ktore-pomaga-czyli-zalety-fotoodmladzania. [dostęp: 27.02.2020].