Gastric bypass (laparoskopowe zespolenie omijające żołądek)
Bypass gastryczny (ang. gastric bypass) to interwencja polegająca na drastycznym zmniejszeniu rozmiaru żołądka i zmianie struktury układu pokarmowego. Zmiana drogi wchłaniania pokarmów prowadzi do zaburzeń wchłaniania składników odżywczych, mikroelementów i witamin.
Procedura polega na odcięciu górnej części żołądka i połączeniu przełyku z górnym odcinkiem jelita cienkiego. W ten sposób tworzy się nowy żołądek o pojemności około 20 ml. Wycięcie i wyłączenie tak dużej części żołądka sprawia, że proces trawienia jest zaburzony, a pacjenci po zabiegu będą zmuszeni przyjmować suplementy do końca życia.
To najskuteczniejsza chirurgiczna metoda walki z otyłością, ale także najbardziej inwazyjna i najtrudniejsza operacja. Wśród innych metod zmniejszania żołądka wymienić możemy m.in. metody takie jak balon żołądkowy, opaska żołądkowa czy rękawowa resekcja żołądka.
Bypass gastryczny znany jest także jako laparoskopowe zespolenie omijające żołądek, wyłączenie żołądkowe i ominięcie żołądkowe.
Przebieg mini gastric bypass (KCM Clinic)
To innowacyjna, nieco mniej restrykcyjna technika ominięcia żołądkowego. Główna różnicą między tradycyjnym wyłączeniem żołądkowym a mini bypassem polega na tym, że w tym drugim przypadku chirurg tworzy małą kieszonkę o pojemności 10-15 mililitrów, którą łączy się z jelitem cienkim.
Należy zaznaczyć, że również w tym przypadku pacjenci po operacji powinni przyjmować witaminy i suplementy, by uniknąć niedoborów.
Operacja pomaga zmienić nawyki żywieniowe
Jeżeli diety i ćwiczenia nie działają, a kilogramów przybywa, może dotknąć nas problem otyłości. Zbyt wysoka waga to nie tyle problem estetyczny, ale przede wszystkim zdrowotny, ponieważ może powodować występowanie wielu chorób, w tym głównie cukrzycy i schorzeń układu sercowo-naczyniowego. W przypadku pacjentów bardzo otyłych rozwiązaniem może się okazać chirurgia bariatryczna. Jedną ze skuteczniejszych technik chirurgicznego leczenia otyłości jest tzw. laparoskopowe zespolenie omijające żołądek, znane też jako bypass gastryczny.
Bypass stosuje się u pacjentów z BMI powyżej 40-45 z tendencją do spożywania dużej ilości słodyczy. Operacja pozwala pacjentom zmienić nawyki żywieniowe. W jej wyniku ilość spożywanego pożywienia powinna drastycznie się zmniejszyć ze względu na rozmiar żołądka.
Bypass żołądkowy jest techniką zalecaną w przypadku pacjentów z przepukliną rozworu przełykowego i cierpiących na refluks żołądkowo-przełykowy.
Pacjent powinien udać się na konsultację do specjalisty, który po przeprowadzeniu serii badań zadecyduje, czy kwalifikuje się on do zabiegu, czy też może należy wybrać inną metodę leczenia.
Jeżeli rozważamy tego rodzaju zabieg, powinniśmy udać się do chirurga bariatry.
Przed podjęciem ostatecznej decyzji należy upewnić się, że lekarz ukończył odpowiednią specjalizację (w tym celu sprawdź Centralny Rejestr Lekarzy) oraz ma doświadczenie w tym zakresie. Warto sprawdzić, czy wybrany chirurg przynależy do któregoś ze stowarzyszeń skupiających lekarzy tej specjalności, np. Sekcji Chirurgii Metabolicznej i Bariatrycznej Towarzystwa Chirurgów Polskich.
Zachęcamy do przeczytania opinii i historii byłych pacjentów o wybranym lekarzu na naszym portalu. Z pewnością pomoże to w podjęciu decyzji.
Lekarz dobiera metodę zabiegową
Na pierwszej wizycie specjalista przeprowadzi wywiad z pacjentem, aby dowiedzieć się, dlaczego pragnie on wykonać operację, oraz aby poznać jego historię kliniczną, co pozwoli wykluczyć przeciwwskazania.
Pacjent powinien zatem dokładnie opowiedzieć lekarzowi o swoim stylu życia, aktywności fizycznej oraz aktualnej diecie. Dzięki temu możliwe będzie ustalenie przyczyn otyłości i ustalenie toku leczenia.
Po wybraniu metody leczenia lekarz przedstawi szczegóły dotyczące danego zabiegu: przygotowanie do zabiegu, przebieg rekonwalescencji, zalecenia pozabiegowe, wady i zalety operacji, przewidywane efekty i utrata wagi, ewentualne koszty itp.
Specjalista skieruje pacjenta na badania konieczne do wykonania przed zabiegiem i umówi go na drugą wizytę, aby ocenić ich wyniki i na tej podstawie ustalić, czy pacjent kwalifikuje się do operacji.
Warto wykorzystać czas na pierwszej wizycie, aby wyjaśnić z lekarzem wszystkie wątpliwości. Zachęcamy do przygotowania listy pytań przed wizytą, tak aby niczego nie zapomnieć.
Pacjent powinien czuć zaufanie do swojego specjalisty i szczerze odpowiadać na pytania odnośnie stanu zdrowia, trybu życia i oczekiwań co do efektów.
To zabieg skierowany do pacjentów z otyłością
Bypass żołądkowy to poważna operacja, dlatego też przed kwalifikacją do niej pacjent powinien wykonać wiele badań diagnostycznych, a także udać się na konsultację do różnych specjalistów:
Ponadto w zależności od przypadku, może być konieczne wykonanie wielu innych specjalistycznych badań, takich jak USG jamy brzusznej, USG Doppler kończyn dolnych czy konsultacja z kardiologiem i pulmonologiem.
Przed operacją konieczna jest zmiana diety
Operacja chirurgicznego zmniejszenia żołądka wymaga przygotowania. Pacjent powinien przejść na przygotowaną przez specjalistów dietę i wkomponować lekką aktywność fizyczną w swój plan dnia. Utrata wagi przed operacją pozwala zmniejszyć stłuszczenie wątroby oraz lepiej kontrolować choroby towarzyszące.
Co więcej, na około miesiąc przed interwencją powinno się porzucić nałóg palenia papierosów. Na 15 dni przed zabiegiem nie powinno się już też przyjmować niektórych leków (tabletki antykoncepcyjne, aspiryna).
Technika Roux-en-Y (KCM Clinic)
Operację wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, dlatego też konieczna jest hospitalizacja przez 2-4 doby. Zabieg jest skomplikowany, przez co trwa dosyć długo: 1,5 do 3,5 godziny. Mini bypass to nieco mniej inwazyjna procedura, którą można wykonać w 30-90 minut.
Zabieg zwykle wykonuje się nowocześniejszą techniką laparoskopową. Chirurg wykonuje około 5-6 nacięć na powłoce brzusznej, aby uzyskać dostęp do układu pokarmowego. Następnie odcina górną część żołądka i część górnego odcinka jelita cienkiego, które w dalszej kolejności połączy; w efekcie powstaje zbiornik na pożywienie o pojemności około 15-20 ml, jak objaśnia zespół Medline Plus. Dzięki temu pokarm będzie przemieszczał się bezpośrednio z przełyku do jelita cienkiego.
Ostatnim etapem operacji jest założenie szwów i opatrunku.
Bypass gastryczny: technika SASI-S (KCM Clinic)
W pierwszej dobie po operacji pacjent nie powinien spożywać pokarmów. To inwazyjna operacja, dlatego też normalne jest odczuwanie bólu; aby go złagodzić specjalista przepisze leki przeciwbólowe.
Zazwyczaj podczas operacji wykonuje się 5 nacięć, które zamyka się szwami wchłanialnymi. W tym przypadku szwy odpadną same, jeżeli jednak zostaną założone tradycyjne szwy, chirurg usunie je po upływie 5 dni. Bandaże i opatrunki należy zmieniać co 2 dni. Dzień po zmianie opatrunku pacjent może wziąć prysznic.
Bypass gastryczny to długi i skomplikowany zabieg, dlatego też całkowity powrót do formy po operacji jest możliwy dopiero po około 4-6 tygodniach.
Dieta po zabiegu jest konieczna, aby osiągnąć wymarzone rezultaty
Osiągnięcie wymarzonych efektów po interwencji zależy głównie od tego, czy pacjent zmieni swój tryb życia i nawyki żywieniowe. Pacjent powinien stopniowo przyzwyczajać się do nowego, znacznie mniejszego rozmiaru żołądka, co znacznie ogranicza ilość spożywanych pokarmów. Poniżej znajdują się wytyczne dotyczące żywienia w pierwszych tygodniach po operacji:
Należy podkreślić, że w szczególności w pierwszych miesiącach po interwencji pacjent powinien unikać spożywania alkoholu.
Zmniejszenie żolądka to bardzo skuteczna metoda
Zmniejszenie żołądka poprzez laparoskopowe zespolenie omijające to jedna z najskuteczniejszych technik chirurgicznego leczenia otyłości. Szacuje się, że pacjenci mogą uzyskać wynik utraty do 65-75% wyjściowej masy ciała w pierwszym roku po operacji i do 80% w okresie 5 lat po zabiegu.
Średnio pacjent chudnie około 5 kilogramów miesięcznie przez pierwsze 6 miesięcy od interwencji i 2-4 kilogramy miesięcznie po upływie tego okresu.
Ta metoda ma wiele zalet
Podobnie jak wszystkie inne metody chirurgicznego zmniejszania żołądka, także bypass żołądka może przynieść wiele korzyści, chociaż ma także pewne wady.
Wśród zalet tej techniki dr n. med. Grzegorz Kowalski, specjalista bariatrii, wymienia:
Podczas gdy za wady specjalista uznaje m.in.:
Wszystkie chirurgiczne metody leczenia otyłości, w tym bypass gastryczny, niosą ze sobą ryzyko komplikacji, dlatego też każdy pacjent powinien udać się do wysoko wykwalifikowanego i doświadczonego specjalisty chirurgii bariatrycznej, który poinformuje go o ryzyku, przed podjęciem decyzji o zabiegu.
Wśród możliwych powikłań specjaliści z Mayo Clinic wymieniają:
Klinika Chirurgii Mazan (data nieznana). Bariatria – metody leczenia [online]. Dostępny: https://klinika-mazan.pl/bariatria/bariatria-metody-leczenia/. [dostęp: 22.02.2021].
Mayo Clinic (17 października 2020). Gastric bypass (Roux-en-Y) [online]. Dostępny: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/gastric-bypass-surgery/about/pac-20385189. [dostęp: 22.02.2021].
Medline Plus (17 października 2020). Gastric bypass surgery [online]. Dostępny: https://medlineplus.gov/ency/article/007199.htm. [dostęp: 22.02.2021].