Plastyka brzucha, nazywana także abdominoplastyką, to zabieg chirurgii plastycznej, którego celem jest poprawa wyglądu brzucha poprzez wycięcie nadmiaru skóry oraz tkanki tłuszczowej. Ponadto, podczas zabiegu można również usunąć rozstępy, przepuklinę oraz wzmocnić zwiotczałe mięśnie brzucha. Według statystyk Międzynarodowego Towarzystwa Chirurgii Plastycznej (ISAPS) abdominoplastyka to jedna z najczęściej wykonywanych operacji plastycznych na świecie: według danych w 2021 na świecie wykonano ją aż 991 361 razy, co sprawiło, że usytuowała się na czwartym miejscu w rankingu najczęściej wykonywanych operacji plastycznych
Abdominoplastyka to usuwanie nadmiaru skóry i tkanki tłuszczowej z okolic brzucha, a często także zamknięcie rozstępu mięśni i korekta innych zaburzeń w obrębie mięśni. Najczęstszą przyczyną nadmiaru skóry i osłabienia mięśni brzucha jest szybka utrata wagi, co może nastąpić na przykład u kobiet po ciąży lub u osób obu płci po intensywnym odchudzaniu. Po utracie tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha pozostaje nadmiar skóry, która dodatkowo może być pokryta rozstępami na skutek jej wielokrotnego rozciągania i napinania. To właśnie pacjenci z nadmiarem wiotkiej skóry są, według ekspertów z Emory Aesthetic Center, najodpowiedniejszymi kandydatami do zabiegu.
Podczas ciąży może dojść do rozstępu mięśni prostych brzucha. W przestrzeni międzymięśniowej powstaje rozstęp (diastaza), który prowadzi do deformacji kształtu brzucha – staje się on wystający lub obwisły. Plastyka brzucha pozwala rozwiązać ten problem, ponieważ podczas zabiegu odstęp między mięśniami prostymi zostaje zredukowany, a nadmiar skóry usunięty. Wiąże się to z koniecznością przesunięcia pępka.
Podsumowując, wykonanie plastyki brzucha zaleca się w przypadku:
To zabieg chirurgiczny, dlatego można wykonać go jedynie u osób o dobrym stanie zdrowia. Należy pamiętać, że plastyka powłok brzucha nie jest zabiegiem przeznaczonym dla pacjentów, walczącym z otyłością, a jedynie z nadmiarem skóry, pozostałej po spadku wagi.
Przez lata chirurdzy plastyczni unikali łączenia tych zabiegów. Dlaczego? Oba zabiegi wiążą się z ingerencją w ukrwienie powłok brzusznych, przez co obawiano się związanych z tym komplikacji, takich jak martwica lub zaburzenia ukrwienia skóry i podskórnej tkanki tłuszczowej.
Obecnie łączenie tych dwóch zabiegów jest coraz częstsze; zabieg plastyki brzucha w połączeniu z liposukcją nazywamy lipoabdominoplastyką. Nowoczesne technologie – takie jak sprzęt do wykonywania liposukcji ultradźwiękowej czy laserowej – sprawiły, że możliwe jest jednoczesne wykonanie liposukcji i abdominoplastyki. Co więcej, tego rodzaju zabieg przynosi znakomite efekty. Na przykład lipoliza laserowa pozwala nie tylko na zredukowanie nadmiaru tkanki tłuszczowej, ale też na pobudzenie skóry do regeneracji i produkcji włókien kolagenowych i elastycznych, dzięki czemu skóra po liposukcji lepiej się obkurcza. Jest to niezwykle istotne w procesie rekonwalescencji, aby skóra pozostała po liposukcji i operacji plastycznej brzucha była jak najbardziej jędrna i jak najlepszej jakości. Oprócz tradycyjnej liposukcji obecnie dostępne są też technika laserowa i z zastosowaniem ultradźwięków.
Kiedy natomiast wystarczy sam zabieg liposukcji? Zaleca się ją w przypadku, kiedy nadmiar skóry nie jest bardzo zauważalny, a sama skóra pozbawiona jest blizn i rozstępów. Dlatego też liposukcja często okazuje się być lepszym rozwiązaniem dla młodszych pacjentów, których skóra szybciej się regeneruje. Warto pamiętać, że liposukcja to mniej inwazyjna metoda niż plastyka powłok brzucha i w przeciwieństwie do niej nie pozostawia blizn.
Tak jak przy każdej operacji chirurgicznej także w przypadku operacji plastycznej brzucha wybór odpowiedniego chirurga jest kluczowy dla osiągnięcia zadowalających rezultatów i uniknięcia poważnych komplikacji.
Upewnij się, że wybrany specjalista uzyskał specjalizację z chirurgii ogólnej lub plastycznej. Możesz skorzystać z wyszukiwarki Naczelnej Izby Lekarskiej, gdzie wpisując imię i nazwisko uzyskasz oficjalne informacje o wykształceniu lekarza. Możesz również sprawdzić, czy dany specjalista przynależy do któregoś ze stowarzyszeń, skupiających chirurgów plastycznych, jak na przykład Polskie Towarzystwo Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej (PTChPRiE).
Poświęć także trochę czasu na wyszukanie w internecie opinii innych pacjentów o lekarzu. Staraj się znaleźć zdjęcia przed i po. Warto zapoznać się więcej niż z jedną ofertą i skonsultować się z kilkoma specjalistami, aby poznać kilka punktów widzenia i kilka metod leczenia.
Podczas pierwszej konsultacji lekarz zapozna się z Twoją historią kliniczną. Określi też ilość i położenie tkanki tłuszczowej oraz oceni napięcie i stan skóry brzucha. Wykona także zdjęcia z przodu i z boku – ułatwia to zaplanowanie zabiegu. Pierwsza wizyta to także moment, aby poinformować specjalistę o tym, że palisz papierosy lub że przyjmujesz leki lub jakiekolwiek preparaty (np. witaminy).
Wykorzystaj pierwszą konsultację, aby porozmawiać z lekarzem o Twoich oczekiwaniach. Specjalista poinformuje Cię także o możliwych powikłaniach oraz wyjaśni, jakich rezultatów możesz oczekiwać. Plastyka brzucha to poważna operacja, wiążąca się z dość długim okresem rekonwalescencji, dlatego należy dobrze zastanowić się przed podjęciem decyzji.
Na pierwszej konsultacji lekarz dobierze najlepszą metodę na podstawie oceny stanu Twojego brzucha. Istnieje kilka technik wykonywania plastyki brzucha, które przedstawiamy poniżej.
Taka operacja trwa zazwyczaj minimalnie 2 godziny (czas zabiegu zależy od jego zakresu) i wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym. Obecnie często łączy się plastykę brzucha z liposukcją, którą wykonuje się na początku operacji, aby usunąć nadmiar tkanki tłuszczowej. Jeżeli obszar skóry przeznaczonej do wycięcia jest rozległy, konieczne będzie przesunięcie pępka.
Poniżej przedstawiamy przebieg plastyki brzucha krok po kroku:
Ranę zazwyczaj zszywa się w kilku warstwach. Najczęściej zakłada się szwy rozpuszczalne. W niektórych przypadkach stosuje się klej tkankowy, a w innych konieczne jest zastosowanie drenów ssących. Po zabiegu pacjent powinien nosić pas stabilizujący.
Zabieg zwany jest także miniabdominoplastyką i wykonuje się go u pacjentów, u których nadmiar tkanki tłuszczowej i skóry są zlokalizowane w okolicach podbrzusza. Trwa on około 1 godziny, a noc po operacji pacjent powinien spędzić w pozycji półleżącej. Podczas zabiegu wykonywane jest krótkie cięcie (5-10 cm) w kształcie elipsy na linii owłosienia łonowego, co wiąże się z krótszym czasem rekonwalescencji. Miniabdominoplastyka nie rozwiąże jednak problemu rozstępu mięśni brzucha i nie wystarczy w przypadku pacjentów o dużym nadmiarze skóry.
Dla młodszych pacjentów bez dużego nadmiaru tkanki tłuszczowej i skóry, ale z rozstępem mięśni brzucha, zaleca się miniabdoplastykę endoskopową. Zabieg polega na wprowadzeniu urządzenia endoskopowego i przeprowadzeniu operacji bez bezpośredniego dostępu do operowanego miejsca. Po zabiegu pozostają jedynie trzy punktowe blizny o średnicy 1 centymetra.
Zalecenia odnośnie pielęgnowania blizny są takie same jak w przypadku pełnej abdominoplastyki. Plastyka podbrzusza to mniej inwazyjny zabieg niż całkowita plastyka brzucha, dlatego też rekonwalescencja trwa krócej – pacjent może wrócić do pracy biurowej po tygodniu, a do pełnej aktywności fizycznej po 3-4 tygodniach.
To technika operacyjna przeznaczona dla osób, u których tkanka tłuszczowa gromadzi się w górnej części brzucha. Zabieg polega na usunięciu fałdu skórno-tłuszczowego z górnej części brzucha, dlatego cięcie ma kształt odwróconej litery V i prowadzi się je na tuż pod piersiami (na wysokości łuków żebrowych). Ten typ abdominoplastyki bywa łączony z operacją zmniejszania lub liftingu piersi (mastopeksją).
Umbilikoplastyka, zwana także plastyką pępka, to zabieg, który może się okazać konieczny u niektórych pacjentów. Procedura nie jest skomplikowana, wykonuje się ją w znieczuleniu miejscowym, a blizna jest niewidoczna (znajduje się wewnątrz pępka). Podczas zabiegu zmienia się pozycji, ale kształt pępka. Technika ta jest stosowana najczęściej u osób, które mają kompleksy z powodu wypukłego pępka.
Od swojego lekarza otrzymasz szczegółowe instrukcje dotyczące przygotowań do zabiegu, które według zespołu Mayo Clinic obejmują rzucenie palenia oraz odstawienie niektórych leków, szczególnie tych, które zawierają kwas acetylosalicynowy (np. aspiryna) i zwiększają ryzyko krwawienia podczas i po operacji.
Aby poddać się operacji, pacjent powinien być w pełni zdrowy – na trzy tygodnie przed operacją powinno się wyleczyć wszystkie poważne infekcje (wirusowe i bakteryjne). O każdej niedyspozycji przed zabiegiem powinno się informować lekarza. Ponadto przed plastyką brzucha:
Na pierwszej konsultacji lekarz dobierze najlepszą metodę na podstawie oceny stanu Twojego brzucha. Istnieje kilka rodzajów plastyki brzucha, które zostały przedstawione powyżej.
Pacjent powinien pozostać w klinice przynajmniej przez 2 dni. Ze względu na fakt, że abdominoplastyka to inwazyjny zabieg chirurgiczny, po operacji pacjent może odczuwać ból, dlatego też powinien przyjmować środki przeciwbólowe i inne leki przepisane przez lekarza. Jeżeli u pacjenta zastosowano dreny, zostanę one usunięte po 2-3 dniach i w tym czasie pacjent nie powinien się poruszać. W niektórych przypadkach ich stosowanie nie jest konieczne i wówczas wykorzystuje się klej tkankowy, co pozwala zmniejszyć ryzyko zatoru.
Pierwszą zmianę opatrunku wykonuje się zazwyczaj po upływie ok. tygodnia. Kolejne wizyty są ustalane indywidualnie, w zależności od przebiegu procesu gojenia. Jak wyjaśnia zespół MedlinePlus po operacji konieczne jest noszenie pasa elastycznego, który ułatwia poruszanie się i przyspiesza proces gojenia. Ważne zalecenia pozabiegowe dotyczą diety: ze względu na zmianę położenia jelit, należy unikać ciężkich i smażonych potraw oraz wspomagać perystaltykę jelit, jedząc częściej, ale mniejsze porcje.
Do pracy można powrócić po 2 tygodniach – w przypadku pracy biurowej, siedzącej – i po 3-4 tygodniach w pozostałych przypadkach.
Efekty zabiegu to bardziej sprężysta, jędrna skóra i brzuch pozbawiony nadmiaru tkanki tłuszczowej i wiotkiej skóry. Eksperci z Mayo Clinic podkreślają, że o ile pacjent przestrzega diety i prowadzi zdrowy styl życia, efekty zabiegu są trwałe.
Wygląd i wielkość blizny pooperacyjnej zależą od metody zabiegowej, a także od położenia i ilości obwisłej skóry i tkanki tłuszczowej. Istnieją dwa podstawowe rodzaje blizn po plastyce brzucha:
Blizna po abdominoplastyce zawsze jest pozioma i zawsze znajduje się w okolicy łonowej; ze względu na swoje położenie można ją łatwo ukryć pod bielizną. Podczas zabiegu zarówno nacięcie, jak i proces zakładania szwów przebiega z zastosowaniem nowoczesnych technik, tak aby blizna była jak najmniej widoczna.
W tym przypadku czas jest naszym wielkim sprzymierzeńcem i z każdym rokiem blizna będzie mniej widoczna. Ważne jest, aby wraz z chirurgiem monitorować prawidłowy przebieg procesu gojenia się rany. Należy także przestrzegać zaleceń, dotyczących dbania o bliznę: nie opalać jej przez przynajmniej 6 miesięcy i korzystać z preparatów lub plastrów przeznaczonych do pielęgnacji blizn.
Jeżeli pacjent nie jest zadowolony z wyglądu blizny po zabiegu w porozumieniu z lekarzem można rozważyć różne opcje niwelowania blizn, takie jak na przykład laserowe usuwanie blizn.
Plastyka brzucha to inwazyjny zabieg chirurgiczny, w związku z czym jej wykonanie wiąże się z pewnym ryzykiem. Mogą wystąpić:
Za wadę plastyki brzucha może uchodzić jej inwazyjność, jednak mogą ją skompensować bardzo dobre rezultaty. Zabieg pozwala usunąć nadmiar skóry i tkanki tłuszczowej, a także inne defekty, takie jak przepukliny czy rozstęp mięśni, dzięki czemu możliwe jest zredukowanie efektu wypukłego i obwisłego brzucha. Na ostateczne rezultaty należy zaczekać do momentu zagojenia się blizn, jednak widoczne są one już po zdjęciu opatrunków.
Rezultaty są trwałe, szczególnie jeśli pacjent stosuje się do zaleceń specjalisty, wykonuje odpowiednie ćwiczenia i przestrzega diety. Na skutek niewłaściwej diety lub braku wysiłku fizycznego może jednak dojść do ponownego nagromadzenia się tkanki tłuszczowej w tym samym miejscu.
Emory Aesthetic Center (data nieznana). Tummy tuck (abdominoplasty) [online]. Dostępny: https://www.emoryhealthcare.org/centers-programs/aesthetic-center/body-surgery/tummy-tuck.html. [dostęp: 05.01.2020]
Januszek, K. (data nieznana). Abdominoplastyka [online]. Dostępny: https://www.doktorjanuszek.pl.... [dostęp: 05.01.2020]
MedlinePlus (styczeń 2020). Abdominal wall surgery [online]. Dostępny: https://medlineplus.gov/ency/article/002978.htm. [dostęp: 05.01.2020]
Mayo Clinic (marzec 2020). Tummy tuck [online]. Dostępny: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/tummy-tuck/about/pac-20384892. [dostęp: 05.01.2020]