COVID-19: informacje dla lekarzy
Skontaktuj się ze zweryfikowanymi klinikami, które mogą zaoferować Ci ten zabieg.
Nowy wirus jest genetycznie powiązany z grupą wirusów SARS-CoV i powoduje nowo sklasyfikowaną chorobę: COVID-19. Na całym świecie wykryto jak dotąd 156 000 zachorowań, w tym 5 800 zmarłych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa ryzyko zachorowania na COVID-19 w Europie i na Wyspach Brytyjskich jako średnie, a w niektórych krajach nawet wysokie.
Czym jest COVID-19?
➡️ Czym są koronawirusy?
Klasa Coronaviridae określa grupę wirusów popularnie zwanych koronawirusami, które są odpowiedzialne za choroby oddechowe, w tym również te o cięższym przebiegu, takie jak MERS (bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej) czy SARS (ciężki ostry zespół oddechowy). Jego cechą charakterystyczną jest genom zbudowany z nici RNA o polarności dodatniej, a jego nazwa pochodzi od kształtu jego otoczki, przypominającego koronę lub wieniec, który możemy zaobserwować pod mikroskopem.
Genom koronawirusa ma rozmiar 26-32 knt, a jego powierzchnia ma charakterystyczne wypustki, dzięki którym wirus przenosi się z jedno organizmu na drugi. Pierwsze koronawirusy (CoV) zostały zidentyfikowane w latach 60 i podzielone na 4 grupy:
- alfa-koronawirusy
- beta-koronawirusy
- delta-koronawirusy
- gamma-koronawirusy
Koronawirusy atakują komórki układu oddechowego i pokarmowego, zarówno ludzi jak i zwierząt, takich jak ptaki czy ssaki. Obecnie znanych jest 7 koronawirusów, które mogą atakować ludzi:
-
koronawirusy wywołujące typowe infekcje dróg oddechowych HCoV-OC43 i HCoV-HKU1 (beta-koronawirusy) oraz HCoV-229E i HCoV-NL63 (alfa-koronawirusy)
-
inne koronawirusy: SARS- CoV, MERS-CoV i 2019-nCoV (znany teraz jako SARS-CoV-2)
➡️ Co oznacza skrót SARS-Cov-2?
W grudniu 2019 w chińskim mieście Wuhan odkryto nowy rodzaj koronawirusa nazywany SARS-Cov-2. Międzynarodowy Komitet Taksonomii Wirusów (ICTV) – instytuacja odpowiedzialna za indentyfikowanie i klasyfikowanie nowych wirusów – oficjalnie sklasyfikował nowego koronawirusa 2019-nCov i zarejestrował go pod nazwą SARS-CoV-2 (ostry ciężki zespół oddechowy wywołany przez koronawirus typu 2), co miało miejsce 5 lutego tego roku.
Jak przenoszony jest wirus?
➡️ Jaka jest główna droga przenoszenia wirusa?
Tak jak inne wirusy COVID-19 najpierw atakował jedynie zwierzęta, a później zmutował się, dostosowując się do organizmu ludzkiego w procesie zwanym skokiem antygenowym. Z tego powodu społeczność naukowców jest zdania, że za rozprzestrzenienie się wirusa odpowiedzialne są dzikie zwierzęta, głównie nietoperze: pierwsze przypadki koronawirusa zaobserwowano u pracowników targu zwierzęcego w Wuhan.
Po przystosowaniu się do ciała ludzkiego COVID-19 zaczął być przenoszony z człowieka na człowieka drogą kropelkową. Jako że to wirus atakujący układ oddechowy, można się nim zarazić głównie poprzez bliski fizyczny kontakt z osobą zarażoną, lub rzadziej z jej odchodami. COVID-19 to nowy wirus, dlatego też wszystkie drogi jego transmisji i proces rozwoju choroby nie są w pełni znane.
➡️ Kto może być zarażony?
Według ECDC, czyli Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób może być zakażona osoba, która:
-
dzieli miejsce zamieszkania z nosicielem COVID-19;
-
miała bezpośredni kontakt z nosicielem COVID-19;
-
miała kontakt ze śliną osoby zarażonej COVID-19;
-
przebywała w odległości mniejszej niż 2 metry od osoby zarażonej COVID-19 przez dłużej niż 15 minut;
-
przebywała w zamkniętym pomieszczeniu lub środku komunikacji (pociągu, samolocie) z nosicielem COVID-19;
-
pracowała w laboratorium badającymi próbki COVID-19 bez wymaganego zabezpieczenia;
-
podróżowała samolotem obok osoby będącej nosicielem COVID-19 (dotyczy to zarówno pasażerów jak i członków personelu pokładowego).
Czas inkubacji (do wystąpienia objawów) nowego koronawirusa to nawet 15 dni.
Lekarze: środki ostrożności
➡️ Jakich zasad powinni przestrzegać lekarze i personel sanitarny?
ECDC (Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób), opublikowało dokument, w którym szczegółowo opisuje środki ostrożności, jakie powinni stosować lekarze i sanitariusze, aby uniknąć zarażenia i rozprzestrzeniania się 2019-nCoV. Dokument został przygotowany na podstawie zaleceń WHO.
➡️ Jakie środki ostrożności stosować w gabinecie?
Zalecenia opublikowane przez ECDC dotyczą przede wszystkim higieny, dezynfekcji przestrzeni oraz postępowania z odpadami medycznymi:
-
Personel sprzątający i mający kontakt z odpadami medycznymi powinien stosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej (ang. PPE – personal protective equipment).
-
Lekarze powinni zadbać o to, aby meble i inne przedmioty w gabinecie, z którymi miał kontakt pacjent, były często dezynfekowane i czyszczone. Zaleca się używanie środków dezynfekujących używanych w szpitalach, które są nie tylko bakteriobójcze, ale też zabijają wirusy.
-
Odpady medyczne (jak na przykład odpady klasy B UN3291) powinny być Los desechos deben tratarse como desechos clínicos infecciosos de categoría B (UN3291) y manejarse de acuerdo con las políticas de los establecimientos de salud y las regulaciones locales. La Organización Mundial de la Salud recomienda que el personal médico aplique las medidas de prevención y control adecuadas para infecciones en general y, en particular, contra infecciones respiratorias.
➡️ Jak należy dezynfekować ręce?
Częste mycie i dezynfekowanie rąk jest kluczowe, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się wirusa. Należy dokładnie i często myć ręce mydłem: powinno to trwać co najmniej 60 sekund. Jeżeli nie masz dostępu do wody i mydła, możesz skorzystać z żelu dezynfekującego na bazie alkoholu (o zawartości alkoholu co najmniej 60%). Przez rozpoczęciem wizyty poproś pacjentów o zdezynfekowanie rąk.
➡️ Jak długo może przetrwać wirus na powierzchniach?
Aktualne dane wskazują na to, że nowy koronawirus może przeżyć kilka lub kilkanaście godzin poza ciałem człowieka. Środki dezynfekujące (mydło, żele o zawartości alkoholu 75% lub chloru 1%) mogą go zabić i powstrzymać przed przeniesieniem się na nosiciela.
➡️ Czy jest coś jeszcze, co można zrobić, aby chronić się przed wirusem jako lekarz?
Zaleca się noszenie maseczki chirurgicznej oraz częste mycie i dezynfekowanie rąk przez personel mający kontakt z pacjentami. Wśród zaleceń znajdziemy także to o zapewnieniu żeli dezynfekujących pacjentom i wszystkim członkom personelu.
Wytyczne dla lekarzy
➡️ Czy w tym okresie można przyjmować pacjentów?
Ze względu na nowe środki ostrożności wprowadzone przez rząd w celu zapanowania nad pandemią, niektórzy lekarze mogą podjąć decyzję o odwołaniu wizyt w tym miesiącu. Mimo to pozostań w kontakcie z pacjentami: możesz prowadzić konsultacje przez telefon lub wideopołączenie, co może być szczególnie ważne w przypadku pacjentów, którzy niedawno przeszli zabieg. W tym okresie pacjenci są pełni wątpliwości i zdanie specjalisty jest dla nich szczególnie ważne.
➡️ Powinno się odwołać wszystkie wizyty?
Należy stosować się do szczegółowych zaleceń Ministerstwa Zdrowia. Ogranicz wizyty do minimum i przyjmuj jedynie tych pacjentów, u których wystąpiły komplikacje. Z pozostałymi skontaktuj się przez wideorozmowę lub telefon.
➡️ Na czym polega nasza rola w tym okresie?
Jeżeli liczba przypadków koronawirusa i osób hospitalizowanych w Polsce gwałtownie wzrośnie w niektórych miastach i miejscowościach może dojść do sytuacji, w której szpitale będą przeciążone i będzie brakować personelu. W krajach Europy dotkniętych koronawirusem w większym stopniu (Hiszpania i Włochy) w walce z koronawirusem pomagają także prywatne szpitale. W Polsce w niektórych województwach studenci medycyny V i VI roku utworzyli wolontariaty, oferując swoją pomoc.
Bibliografia:
Gorbalenya, A.E., Baker, S.C., Baric, R.S. et al. The species Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus: classifying 2019-nCoV and naming it SARS-CoV-2. Nat Microbiol (2020).
Prevention and Control (ECDC). Outbreak of novel coronavirus disease 2019 (COVID-19): increased transmission globally – fifth update (2020).
Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Infection prevention and control for the care of patients with 2019-nCoV in healthcare settings (2020).