Agoniści receptora GLP-1. Poradnik dla pacjenta przed zabiegiem chirurgii plastycznej.
Agoniści receptora GLP-1 to grupa leków, które stały się popularne w leczeniu otyłości i cukrzycy typu 2. Jeśli jesteś jednym z wielu pacjentów przyjmujących te leki, warto znać potencjalne zagrożenia i korzyści, zwłaszcza jeśli planujesz operację w najbliższej przyszłości.
Agoniści receptora GLP-1
Semaglutyd to lek, który zdobył uznanie wśród pacjentów i lekarzy, zwłaszcza w kontekście leczenia cukrzycy typu 2 i kontroli masy ciała. Jest to lek, który jest syntetycznym odpowiednikiem ludzkiego hormonu GLP-1, czyli peptydu podobnego do glukagonu-1. W naszym organizmie hormon ten odgrywa kluczową rolę, gdy chodzi o regulację poziomu cukru we krwi oraz uczucie sytości po posiłku.
Działanie semaglutydu skupia się przede wszystkim na wsparciu w leczeniu cukrzycy. Jednym z jego głównych efektów jest stymulacja wydzielania insuliny przez trzustkę, zwłaszcza gdy poziom cukru we krwi jest podwyższony. Insulina to bardzo ważny hormon, który pomaga naszym komórkom wchłaniać cukier, a następnie go magazynować, co przekłada się na obniżenie poziomu cukru we krwi. Semaglutyd pomaga także w hamowaniu wydzielania glukagonu, hormonu odpowiedzialnego za zwiększenie poziomu cukru we krwi, zwłaszcza gdy jest on zbyt wysoki.
Kolejnym istotnym działaniem semaglutydu jest spowolnienie procesu opróżniania żołądka. Oznacza to, że treści pokarmowe trafiają do jelit wolniej, co prowadzi do opóźnionego wchłaniania glukozy i dłuższego uczucia sytości. W kontekście kontroli masy ciała semaglutyd również wykazuje istotne działanie. Dzięki spowolnieniu procesu opróżniania żołądka oraz stymulacji wydzielania hormonów sytości w jelitach, pacjenci po zażyciu leku czują się syci przez dłuższy czas. To skutkuje mniejszą ilością spożywanych kalorii. Dodatkowo semaglutyd działa bezpośrednio na nasz mózg, wpływając na centra odpowiedzialne za regulację apetytu, co skutkuje mniejszym uczuciem głodu.Leki z grupy GLP-1 stały się ważnym narzędziem w arsenale terapeutycznym przeciwko cukrzycy typu 2 oraz w kontroli wagi ciała. Chociaż przynoszą one wiele korzyści, jak z każdym lekiem, wiążą się także z pewnymi ryzykami, które mogą nasilać się w specyficznych okolicznościach, takich jak operacje chirurgiczne. W związku z tym, istnieje kilka kluczowych powodów, dla których konieczne jest poinformowanie lekarza o zażywaniu tych medykamentów, zwłaszcza przed operacją w znieczuleniu ogólnym.
Opóźnione opróżnianie żołądka i możliwość niedrożności jelit mogą prowadzić do problemu, jakim jest zaleganie treści w żołądku. Nawet jeśli pacjenci przestrzegają zaleceń dotyczących zakazu jedzenia i picia przed operacją, ich żołądki mogą być pełne. Taka sytuacja zwiększa ryzyko wyrzutu treści żołądkowej oraz jej aspiracji do płuc w trakcie sedacji lub znieczulenia ogólnego.
Nowe wytyczne
Z uwagi na narastające obawy dotyczące bezpieczeństwa pacjentów, Amerykańskie Towarzystwo Anestezjologów (ASA) opublikowało wytyczne, które opierają się na konsensusie w zakresie postępowania przedoperacyjnego z pacjentami przyjmującymi GLP-1RA. Te wytyczne mają na celu zapewnienie, że pacjenci są odpowiednio przygotowani do operacji, a ryzyko powikłań związanych z ich leczeniem jest minimalizowane. Najważniejszym z nich jest zalecenie odstawienia semiglutydu na co najmniej tydzień przed planowanym zabiegiem. Kanadyjscy anestezjolodzy zalecają odstawienie 3-5 tygodni przed operacją. Pacjentom zaleca się, aby unikali jedzenia ciężkostrawnych pokarmów przez co najmniej 24 godziny przed zabiegiem, jeśli przyjmują agonistów receptora GLP-1. Choć nie ma jednoznacznych dowodów wskazujących na konieczność takiego postępowania, jest to krok w kierunku minimalizacji potencjalnego ryzyka aspiracji treści pokarmowej do płuc, co stanowi stan zagrożenia życia. Jeśli nie możesz przerwać przyjmowania leku z ważnych przyczyn, ważne jest, abyś poinformował o tym swojego lekarza anestezjologa. Istnieją metody zmniejszające ryzyko aspiracji, takie jak szybka indukcja znieczulenia ogólnego czy zastosowanie leków prokinetycznych ( metoclopramid). Po operacji pacjenci na GLP-1 mogą potrzebować specjalnej opieki, jeśli chodzi o dietę, kontrolę glikemii oraz monitorowanie ewentualnych powikłań związanych z przewodem pokarmowym.
Podsumowanie
Komunikacja z lekarzem odnośnie przyjmowanych leków, zwłaszcza z grupy GLP-1, jest kluczowa, gdy w perspektywie są operacje chirurgii plastycznej. Leki te, choć skuteczne w swoim działaniu, mają pewne działania niepożądane. W szczególności wpływają na spowolnienie opróżniania żołądka. W praktyce oznacza to, że treść żołądkowa jest zbyt długo zatrzymywana (głównie w pierwszych 12-20 tygodni stosowania), co z kolei zwiększa ryzyko jej cofania się do przełyku i dróg oddechowych. Taka sytuacja jest szczególnie niebezpieczna podczas znieczulenia ogólnego, gdzie pacjent nie ma pełnej kontroli nad swoimi funkcjami oddechowymi. Aspiracja treści żołądkowej może prowadzić do poważnych, zagrażających życiu życia powikłań – zachłystowego zapalenia płuc.
Nie mniej ważne w przypadku stosowania Semaglutydu, jest ryzyko pooperacyjnej niedrożności jelit. Niedrożność jelit polega na częściowym lub całkowitym zablokowaniu jelit, co uniemożliwia przesuwanie się treści pokarmowej przez przewód pokarmowy. Stan ten może prowadzić do wielu poważnych powikłań.
Wszystko to podkreśla, jak ważna jest otwarta komunikacja między pacjentem a lekarzem w kontekście przyjmowanych leków.
Bibliografia
https://journals.lww.com/anest...
https://link.springer.com/cont...
